Matthæusevangeliet

Om teksten: Dette er Det Nye Testamente på originalsproget, græsk. ("Originalsprog" er selvfølgelig så meget sagt — eftersom der er tusinder af tekstvarianter, men teksten er den aleksandrinske tekst, der er redigeret af Westcott og Hort).

Teksten fremvises i danske bogstaver. Hvis man foretrækker at se de græske bogstaver, er der en parallelside i Unicode: Matthæusevangeliet. Hvis man er bedre til dansk, er der en dansk oversættelse fra 1907: Matthæusevangeliet og fra 1944: Matthæusevangeliet. Læs mere om Matthæusevangeliet.

Kapitler: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28

EUANGELION TO KATA MATTHAION

Kapitel 1

1 Biblos geneseôs Iêsou Christou uiou Dauid uiou Abraam.

2 Abraam egennêsen ton Isaak, Isaak de egennêsen ton Iakôb, Iakôb de egennêsen ton Ioudan kai tous adelphous autou, 3 Ioudas de egennêsen ton Phares kai ton Zara ek tês Thamar, Phares de egennêsen ton Esrôm Esrôm de egennêsen ton Aram 4 Aram de egennêsen ton Aminadab Aminadab de egennêsen ton Naassôn, Naassôn de egennêsen ton Salmôn, 5 Salmôn de egennêsen ton Boes ek tês Rachab, Boes de egennêsen ton Iôbêd ek tês Routh Iôbêd de egennêsen ton Iessai, 6 Iessai de egennêsen ton Dauid ton basilea.

Dauid de egennêsen ton Solomôna ek tês tou Ouriou, 7 Solomôn de egennêsen ton Roboam Roboam de egennêsen ton Abia Abia de egennêsen ton Asaph, 8 Asaph de egennêsen ton Iôsaphat Iôsaphat de egennêsen ton Iôram Iôram de egennêsen ton Ozian, 9 Ozias de egennêsen ton Iôatham Iôatham de egennêsen ton Achas Achas de egennêsen ton Ezekian, 10 Ezekias de egennêsen ton Manassê Manassês de egennêsen ton Amôs Amôs de egennêsen ton Iôsian, 11 Iôsias de egennêsen ton Iechonian kai tous adelphous autou epi tês metoikesias babulônos.

12 Meta de tên metoikesian babulônos Iechonias egennêsen ton Salathiêl Salathiêl de egennêsen ton Zorobabel. 13 Zorobabel de egennêsen ton Abioud, Abioud de egennêsen ton Eliakim, Eliakim de egennêsen ton Azôr, 14 Azôr de egennêsen ton Sadôk, Sadôk de egennêsen ton Achim Achim de egennêsen ton Elioud, 15 Elioud de egennêsen ton Eleazar Eleazar de egennêsen ton Matthan Matthan de egennêsen ton Iakôb, 16 Iakôb de egennêsen ton Iôsêph ton andra Marias ex ês egennêthê Iêsous o legomenos christos.

17 Pasai oun ai geneai apo Abraam eôs Dauid geneai dekatessares kai apo Dauid eôs tês metoikesias babulônos geneai dekatessares kai apo tês metoikesias babulônos eôs tou Christou geneai dekatessares.

18 tou de [Iêsou] Christou ê genesis outôs ên mnêsteutheisês tês mêtros autou Marias tô Iôsêph prin ê sunelthein autous eurethê en gastri echousa ek pneumatos agiou. 19 Iôsêph de o anêr autês dikaios ôn kai mê thelôn autên deigmatisai eboulêthê lathra apolusai autên. 20 tauta de autou enthumêthentos idou angelos kuriou kat’ onar ephanê autô legôn Iôsêph uios Dauid, mê phobêthês paralabein Marian tên gunaika sou to gar en autê gennêthen ek pneumatos estin agiou. 21 texetai de uion, kai kaleseis to onoma autou Iêsoun autos gar sôsei ton laon autou apo tôn amartiôn autôn. 22 touto de olon gegonen ina plêrôthê to rêthen upo kuriou dia tou prophêtou legontos

23 idou ê parthenos en gastri exei kai texetai uion,
kai kalesousin to onoma autou Emmanouêl,

o estin methermêneuomenon meth’ êmôn o theos. 24 egertheis de [o] Iôsêph apo tou upnou epoiêsen ôs prosetaxen autô o angelos kuriou kai parelaben tên gunaika autou, 25 kai ouk eginôsken autên eôs [ou] eteken uion kai ekalesen to onoma autou Iêsoun.

Kapitel 2

1 Tou de Iêsou gennêthentos en bêthleem tês Ioudaias en êmerais Êrôdou tou basileôs, idou magoi apo anatolôn paregenonto eis Ierosoluma 2 legontes pou estin o techtheis basileus tôn Ioudaiôn? eidomen gar autou ton astera en tê anatolê kai êlthomen proskunêsai autô. 3 akousas de o basileus Êrôdês etarachthê kai pasa Ierosoluma met’ autou, 4 kai sunagagôn pantas tous archiereis kai grammateis tou laou epunthaneto par’ autôn pou o christos gennatai. 5 oi de eipan autô en bêthleem tês Ioudaias outôs gar gegraptai dia tou prophêtou

6 kai su bêthleem gê Iouda,
oudamôs elachistê ei en tois êgemosin Iouda
ek sou gar exeleusetai êgoumenos
ostis poimanei ton laon mou ton Israêl.

7 Tote Êrôdês lathra kalesas tous magous êkribôsen par’ autôn ton chronon tou phainomenou asteros, 8 kai pempsas autous eis bêthleem eipen poreuthentes exetasate akribôs peri tou paidiou epan de eurête apangeilate moi, opôs kagô elthôn proskunêsô autô. 9 oi de akousantes tou basileôs eporeuthêsan kai idou o astêr on eidon en tê anatolê. proêgen autous, eôs elthôn estathê epanô ou ên to paidion. 10 idontes de ton astera echarêsan charan megalên sphodra. 11 kai elthontes eis tên oikian eidon to paidion meta Marias tês mêtros autou, kai pesontes prosekunêsan autô kai anoixantes tous thêsaurous autôn prosênegkan autô dôra chruson kai libanon kai smurnan. 12 kai chrêmatisthentes kat’ onar mê anakampsai pros Êrôdên, di’ allês odou anechôrêsan eis tên chôran autôn.

13 Anachôrêsantôn de autôn idou angelos kuriou phainetai kat’ onar tô Iôsêph legôn egertheis paralabe to paidion kai tên mêtera autou kai pheuge eis Aigupton kai isthi ekei eôs an eipô soi mellei gar Êrôdês zêtein to paidion tou apolesai auto. 14 o de egertheis parelaben to paidion kai tên mêtera autou nuktos kai anechôrêsen eis Aigupton, 15 kai ên ekei eôs tês teleutês Êrôdou ina plêrôthê to rêthen upo kuriou dia tou prophêtou legontos ex Aiguptou ekalesa ton uion mou.

16 Tote Êrôdês idôn oti enepaichthê upo tôn magôn ethumôthê lian, kai aposteilas aneilen pantas tous paidas tous en bêthleem kai en pasin tois oriois autês apo dietous kai katôterô, kata ton chronon on êkribôsen para tôn magôn. 17 tote eplêrôthê to rêthen dia Ieremiou tou prophêtou legontos

18 phônê en Rama êkousthê
klauthmos kai odurmos polus
Rachêl klaiousa ta tekna autês,
kai ouk êthelen paraklêthênai oti ouk eisin.

19 teleutêsantos de tou Êrôdou idou angelos kuriou phainetai kat’ onar tô Iôsêph en Aiguptô 20 legôn egertheis paralabe to paidion kai tên mêtera autou kai poreuou eis gên Israêl tethnêkasin gar oi zêtountes tên psuchên tou paidiou. 21 o de egertheis parelaben to paidion kai tên mêtera autou kai eisêlthen eis gên Israêl. 22 Akousas de oti Archelaos basileuei tês Ioudaias anti tou patros autou Êrôdou ephobêthê ekei apelthein chrêmatistheis de kat’ onar anechôrêsen eis ta merê tês Galilaias, 23 kai elthôn katôkêsen eis polin legomenên Nazaret opôs plêrôthê to rêthen dia tôn prophêtôn oti Nazôraios klêthêsetai.

Kapitel 3

1 En de tais êmerais ekeinais paraginetai Iôannês o baptistês kêrussôn en tê erêmô tês Ioudaias 2 legôn metanoeite êngiken gar ê basileia tôn ouranôn. 3 outos gar estin o rêtheis dia Êsaiou tou prophêtou legontos

phônê boôntos en tê erêmô
etoimasate tên odon kuriou,
eutheias poieite tas tribous autou.

4 autos de o Iôannês eichen to enduma autou apo trichôn kamêlou kai zônên dermatinên peri tên osphun autou, ê de trophê ên autou akrides kai meli agrion. 5 Tote exeporeueto pros auton Ierosoluma kai pasa ê Ioudaia kai pasa ê perichôros tou Iordanou, 6 kai ebaptizonto en tô Iordanê potamô up’ autou exomologoumenoi tas amartias autôn.

7 idôn de pollous tôn Pharisaiôn kai Saddoukaiôn erchomenous epi to baptisma eipen autois gennêmata echidnôn, tis upedeixen umin phugein apo tês mellousês orgês? 8 poiêsate oun karpon axion tês metanoias 9 kai mê doxête legein en eautois patera echomen ton Abraam. legô gar umin oti dunatai o theos ek tôn lithôn toutôn egeirai tekna tô Abraam. 10 êdê de ê axinê pros tên rizan tôn dendrôn keitai pan oun dendron mê poioun karpon kalon ekkoptetai kai eis pur balletai. 11 Egô men umas baptizô en udati eis metanoian, o de opisô mou erchomenos ischuroteros mou estin, ou ouk eimi ikanos ta upodêmata bastasai autos umas baptizô en pneumati agiô kai puri 12 ou to ptuon en tê cheiri autou kai diakathariei tên alôna autou kai sunaxei ton siton autou eis tên apothêkên to de achuron katakausei puri asbestô.

13 Tote paraginetai o Iêsous apo tês Galilaias epi ton Iordanên pros ton Iôannên tou baptisthênai up’ autou. 14 o de diekôluen auton legôn Egô chreian echô upo sou baptisthênai kai su erchê pros me? 15 apokritheis de o Iêsous eipen autô aphes arti outôs gar prepon estin êmin plêrôsai pasan dikaiosunên. tote aphiêsin auton. 16 baptistheis de o Iêsous euthus anebê apo tou udatos kai idou êneôchthêsan oi ouranoi, kai eiden pneuma theou katabainon ôsei peristeran erchomenon ep’ auton 17 kai idou phônê ek tôn ouranôn legousa outos estin o uios mou o agapêtos,, en ô eudokêsa.

Kapitel 4

1 Tote [o] Iêsous anêchthê eis tên erêmon upo tou pneumatos peirasthênai upo tou diabolou. 2 kai nêsteusas êmeras tesserakonta kai nuktas tesserakonta usteron epeinasen. 3 kai proselthôn o peirazôn eipen autô ei uios ei tou theou eipon ina oi lithoi outoi artoi genôntai 4 o de apokritheis eipen gegraptai

ouk ep’ artô monô zêsetai
o anthrôpos all’ epi panti rêmati ekporeuomenô dia stomatos theou.

5 Tote paralambanei auton o diabolos eis tên agian polin kai estêsen auton epi to pterugion tou ierou 6 kai legei autô ei uios ei tou theou bale seauton katô gegraptai gar oti

tois angelois autou enteleitai peri sou
kai epi cheirôn arousin se,
mêpote proskopsês pros lithon ton poda sou.

7 ephê autô o Iêsous palin gegraptai ouk ekpeiraseis kurion ton theon sou. 8 Palin paralambanei auton o diabolos eis oros upsêlon lian kai deiknusin autô pasas tas basileias tou kosmou kai tên doxan autôn 9 kai eipen autô tauta soi panta dôsô ean pesôn proskunêsês moi. 10 tote legei autô o Iêsous upage satana gegraptai gar

kurion ton theon sou proskunêseis
kai autô monô latreuseis.

11 Tote aphiêsin auton o diabolos, kai idou angeloi prosêlthon kai diêkonoun autô.

12 Akousas de oti Iôannês paredothê anechôrêsen eis tên Galilaian. 13 kai katalipôn tên Nazara elthôn katôkêsen eis Kapharnaoum tên parathalassian en oriois Zaboulôn kai Nephthalim 14 ina plêrôthê to rêthen dia Êsaiou tou prophêtou legontos

15 gê Zaboulôn kai gê Nephthalim,
odon thalassês, peran tou Iordanou Galilaia tôn ethnôn,
16 o laos o kathêmenos en skotia
phôs eiden mega,
kai tois kathêmenois en chôra kai skia thanatou
phôs aneteilen autois.

17 Apo tote êrxato o Iêsous kêrussein kai legein metanoeite êngiken gar ê basileia tôn ouranôn.

18 Peripatôn de para tên thalassan tês Galilaias eiden duo adelphous, Simôna ton legomenon Petron kai Andrean ton adelphon autou ballontas amphiblêstron eis tên thalassan êsan gar alieis. 19 kai legei autois deute opisô mou, kai poiêsô umas alieis anthrôpôn. 20 oi de eutheôs aphentes ta diktua êkolouthêsan autô. 21 kai probas ekeithen eiden allous duo adelphous, Iakôbon ton tou Zebedaiou kai Iôannên ton adelphon autou en tô ploiô meta Zebedaiou tou patros autôn katartizontas ta diktua autôn kai ekalesen autous. 22 oi de eutheôs aphentes to ploion kai ton patera autôn êkolouthêsan autô.

23 kai periêgen en olê tê Galilaia didaskôn en tais sunagôgais autôn kai kêrussôn to euangelion tês basileias kai therapeuôn pasan noson kai pasan malakian en tô laô. 24 kai apêlthen ê akoê autou eis olên tên Surian kai prosênegkan autô pantas tous kakôs echontas poikilais nosois kai basanois sunechomenous daimonizomenous kai selêniazomenous kai paralutikous, kai etherapeusen autous. 25 kai êkolouthêsan autô ochloi polloi apo tês Galilaias kai Dekapoleôs kai Ierosolumôn kai Ioudaias kai peran tou Iordanou.

Kapitel 5

1 idôn de tous ochlous anebê eis to oros, kai kathisantos autou prosêlthan [autô] oi mathêtai autou 2 kai anoixas to stoma autou edidasken autous legôn

3 Makarioi oi ptôchoi tô pneumati
oti autôn estin ê basileia tôn ouranôn.
4 makarioi oi penthountes,
oti autoi paraklêthêsontai.
5 makarioi oi praeis,
oti autoi klêronomêsousin tên gên.
6 makarioi oi peinôntes kai dipsôntes tên dikaiosunên,
oti autoi chortasthêsontai.
7 makarioi oi eleêmones,
oti autoi eleêthêsontai.
8 makarioi oi katharoi tê kardia,
oti autoi ton theon opsontai.
9 makarioi oi eirênopoioi,
oti [autoi] uioi theou klêthêsontai.
10 makarioi oi dediôgmenoi eneken dikaiosunês,
oti autôn estin ê basileia tôn ouranôn.

11 makarioi este otan oneidisôsin umas kai diôxôsin kai eipôsin pan ponêron kath’ umôn pseudomenoi eneken emou. 12 chairete kai agalliasthe oti o misthos umôn polus en tois ouranois outôs gar ediôxan tous prophêtas tous pro umôn.

13 umeis este to alas tês gês ean de to alas môranthê en tini alisthêsetai? eis ouden ischuei eti ei mê blêthen exô katapateisthai upo tôn anthrôpôn. 14 umeis este to phôs tou kosmou. ou dunatai polis krubênai epanô orous keimenê 15 oude kaiousin luchnon kai titheasin auton upo ton modion all’ epi tên luchnian kai lampei pasin tois en tê oikia. 16 outôs lampsatô to phôs umôn emprosthen tôn anthrôpôn, opôs idôsin umôn ta kala erga kai doxasôsin ton patera umôn ton en tois ouranois.

17 Mê nomisête oti êlthon katalusai ton nomon ê tous prophêtas ouk êlthon katalusai alla plêrôsai. 18 amên gar legô umin eôs an parelthê o ouranos kai ê gê iôta en ê mia keraia ou mê parelthê apo tou nomou eôs [an] panta genêtai. 19 os ean oun lusê mian tôn entolôn toutôn tôn elachistôn kai didaxê outôs tous anthrôpous elachistos klêthêsetai en tê basileia tôn ouranôn os d’ an poiêsê kai didaxê outos megas klêthêsetai en tê basileia tôn ouranôn 20 legô gar umin oti ean mê perisseusê umôn ê dikaiosunê pleion tôn grammateôn kai Pharisaiôn ou mê eiselthête eis tên basileian tôn ouranôn.

21 êkousate oti errethê tois archaiois ou phoneuseis os d’ an phoneusê enochos estai tê krisei 22 egô de legô umin oti pas o orgizomenos tô adelphô autou enochos estai tê krisei os d’ an eipê tô adelphô autou raka, enochos estai tô sunedriô os d’ an eipê môre, enochos estai eis tên geennan tou puros. 23 ean oun prospherês to dôron sou epi to thusiastêrion kakei mnêsthês oti o adelphos sou echei ti kata sou. 24 aphes ekei to dôron sou emprosthen tou thusiastêriou kai upage prôton diallagêthi tô adelphô sou, kai tote elthôn prosphere to dôron sou. 25 isthi eunoôn tô antidikô sou tachu, eôs otou ei met’ autou en tê odô mêpote se paradô o antidikos tô kritê kai o kritês tô upêretê kai eis phulakên blêthêsê 26 amên legô soi, ou mê exelthês ekeithen, eôs an apodôs ton eschaton kodrantên.

27 Êkousate oti errethê ou moicheuseis. 28 egô de legô umin oti pas o blepôn gunaika pros to epithumêsai [autên] êdê emoicheusen autên en tê kardia autou. 29 ei de o ophthalmos sou o dexios skandalizei se exele auton kai bale apo sou sumpherei gar soi ina apolêtai en tôn melôn sou kai mê olon to sôma sou blêthê eis geennan. 30 kai ei ê dexia sou cheir skandalizei se, ekkopson autên kai bale apo sou sumpherei gar soi ina apolêtai en tôn melôn sou kai mê olon to sôma sou eis geennan apelthê.

31 Errethê de os an apolusê tên gunaika autou dotô autê apostasion. 32 egô de legô umin oti pas o apoluôn tên gunaika autou parektos logou porneias poiei autên moicheuthênai [kai os ean apolelumenên gamêsê moichatai].

33 Palin êkousate oti errethê tois archaiois ouk epiorkêseis, apodôseis de tô kuriô tous orkous sou. 34 egô de legô umin mê omosai olôs mête en tô ouranô oti thronos estin tou theou, 35 mête en tê gê oti upopodion estin tôn podôn autou, mête eis Ierosoluma oti polis estin tou megalou basileôs, 36 mête en tê kephalê sou omosês, oti ou dunasai mian tricha leukên poiêsai ê melainan. 37 estô de o logos umôn nai nai, ou ou to de perisson toutôn ek tou ponêrou estin.

38 Êkousate oti errethê ophthalmon anti ophthalmou kai odonta anti odontos. 39 egô de legô umin mê antistênai tô ponêrô all’ ostis se rapizei eis tên dexian siagona [sou], strepson autô kai tên allên 40 kai tô thelonti soi krithênai kai ton chitôna sou labein aphes autô kai to imation 41 kai ostis se angareusei milion en upage met’ autou duo. 42 tô aitounti se dos kai ton thelonta apo sou danisasthai mê apostraphês.

43 Êkousate oti errethê agapêseis ton plêsion sou kai misêseis ton echthron sou. 44 egô de legô umin agapate tous echthrous umôn kai proseuchesthe uper tôn diôkontôn umas, 45 opôs genêsthe uioi tou patros umôn tou en ouranois, oti ton êlion autou anatellei epi ponêrous kai agathous kai brechei epi dikaious kai adikous. 46 ean gar agapêsête tous agapôntas umas, tina misthon echete? ouchi kai oi telônai to auto poiousin? 47 kai ean aspasêsthe tous adelphous umôn monon, ti perisson poieite? ouchi kai oi ethnikoi to auto poiousin? 48 esesthe oun umeis teleioi ôs o patêr umôn o ouranios teleios estin.

Kapitel 6

1 Prosechete [de] tên dikaiosunên umôn mê poiein emprosthen tôn anthrôpôn pros to theathênai autois ei de mê ge, misthon ouk echete para tô patri umôn tô en tois ouranois. 2 otan oun poiês eleêmosunên mê salpisês emprosthen sou, ôsper oi upokritai poiousin en tais sunagôgais kai en tais rumais opôs doxasthôsin upo tôn anthrôpôn amên legô umin apechousin ton misthon autôn. 3 sou de poiountos eleêmosunên mê gnôtô ê aristera sou ti poiei ê dexia sou, 4 opôs ê sou ê eleêmosunê en tô kruptô kai o patêr sou o blepôn en tô kruptô apodôsei soi.

5 Kai otan proseuchêsthe ouk esesthe ôs oi upokritai. oti philousin en tais sunagôgais kai en tais gôniais tôn plateiôn estôtes proseuchesthai, opôs phanôsin tois anthrôpois amên legô umin, apechousin ton misthon autôn. 6 su de otan proseuchê eiselthe eis to tameion sou kai kleisas tên thuran sou proseuxai tô patri sou tô en tô kruptô kai o patêr sou o blepôn en tô kruptô apodôsei soi. 7 Proseuchomenoi de mê battalogêsête ôsper oi ethnikoi, dokousin gar oti en tê polulogia autôn eisakousthêsontai. 8 mê oun omoiôthête autois oiden gar [o theos] o patêr umôn ôn chreian echete pro tou umas aitêsai auton. 9 outôs oun proseuchesthe umeis

Pater êmôn o en tois ouranois
agiasthêtô to onoma sou
10 elthetô ê basileia sou
genêthêtô to thelêma sou,
ôs en ouranô kai epi gês
11 ton arton êmôn ton epiousion dos êmin sêmeron
12 kai aphes êmin ta opheilêmata êmôn,
ôs kai êmeis aphêkamen tois opheiletais êmôn.
13 kai mê eisenegkês êmas eis peirasmon,
alla rusai êmas apo tou ponêrou.

14 Ean gar aphête tois anthrôpois ta paraptômata autôn aphêsei kai umin o patêr umôn o ouranios 15 ean de mê aphête tois anthrôpois [ta paraptômata autôn], oude o patêr umôn aphêsei ta paraptômata umôn.

16 Otan de nêsteuête mê ginesthe ôs oi upokritai skuthrôpoi, aphanizousin gar ta prosôpa autôn opôs phanôsin tois anthrôpois nêsteuontes amên legô umin, apechousin ton misthon autôn. 17 su de nêsteuôn aleipsai sou tên kephalên kai to prosôpon sou nipsai, 18 opôs mê phanês tois anthrôpois nêsteuôn alla tô patri sou tô en tô kruphaiô kai o patêr sou o blepôn en tô kruphaiô apodôsei soi.

19 Mê thêsaurizete umin thêsaurous epi tês gês, opou sês kai brôsis aphanizei kai opou kleptai diorussousin kai kleptousin 20 thêsaurizete de umin thêsaurous en ouranô opou oute sês oute brôsis aphanizei kai opou kleptai ou diorussousin oude kleptousin 21 opou gar estin o thêsauros sou, ekei estai [kai] ê kardia sou.

22 O luchnos tou sômatos estin o ophthalmos. ean oun ê ê o ophthalmos sou aplous, olon to sôma sou phôteinon estai 23 ean de o ophthalmos sou ponêros ê olon to sôma sou skoteinon estai ei oun to phôs to en soi skotos estin, to skotos poson.

24 Oudeis dunatai dusi kuriois douleuein ê gar ton ena misêsei kai ton eteron agapêsei ê enos anthexetai kai tou eterou kataphronêsei. ou dunasthe theô douleuein kai mamôna.

25 Dia touto legô umin mê merimnate tê psuchê umôn ti phagête [ê ti piête] mêde tô sômati umôn ti endusêsthe. ouchi ê psuchê pleion estin tês trophês kai to sôma tou endumatos? 26 emblepsate eis ta peteina tou ouranou oti ou speirousin oude therizousin oude sunagousin eis apothêkas kai o patêr umôn o ouranios trephei auta ouch umeis mallon diapherete autôn? 27 tis de ex umôn merimnôn dunatai prostheinai epi tên êlikian autou pêchun ena? 28 kai peri endumatos ti merimnate katamathete ta krina tou agrou pôs auxanousin ou kopiôsin oude nêthousin 29 legô de umin oti oude Solomôn en pasê tê doxê autou periebaleto ôs en toutôn. 30 ei de ton chorton tou agrou sêmeron onta kai aurion eis klibanon ballomenon o theos outôs amphiennusin ou pollô mallon umas, oligopistoi? 31 mê oun merimnêsête legontes ti phagômen ê ti piômen? ê ti peribalômetha? 32 panta gar tauta ta ethnê epizêtousin oiden gar o patêr umôn o ouranios oti chrêzete toutôn apantôn. 33 zêteite de prôton tên basileian kai tên dikaiosunên autou kai tauta panta prostethêsetai umin. 34 mê oun merimnêsête eis tên aurion, ê gar aurion merimnêsei eautês arketon tê êmera ê kakia autês.

Kapitel 7

1 Mê krinete, ina mê krithête 2 en ô gar krimati krinete krithêsesthe kai en ô metrô metreite metrêthêsetai umin. 3 ti de blepeis to karphos to en tô ophthalmô tou adelphou sou, tên de en tô sô ophthalmô dokon ou katanoeis? 4 ê pôs ereis tô adelphô sou aphes ekbalô to karphos ek tou ophthalmou sou, kai idou ê dokos en tô ophthalmô sou? 5 upokrita ekbale prôton ek tou ophthalmou sou tên dokon, kai tote diablepseis ekbalein to karphos ek tou ophthalmou tou adelphou sou. 6 Mê dôte to agion tois kusin mêde balête tous margaritas umôn emprosthen tôn choirôn, mêpote katapatêsousin autous en tois posin autôn kai straphentes rêxôsin umas.

7 Aiteite kai dothêsetai umin zêteite kai eurêsete, krouete kai anoigêsetai umin 8 pas gar o aitôn lambanei kai o zêtôn euriskei kai tô krouonti anoigêsetai. 9 ê tis ex umôn anthrôpos, on aitêsei o uios autou arton mê lithon epidôsei autô? 10 ê kai ichthun aitêsei mê ophin epidôsei autô? 11 ei oun umeis ponêroi ontes oidate domata agatha didonai tois teknois umôn posô mallon o patêr umôn o en tois ouranois dôsei agatha tois aitousin auton. 12 Panta oun osa ean thelête ina poiôsin umin oi anthrôpoi outôs kai umeis poieite autois outos gar estin o nomos kai oi prophêtai.

13 Eiselthate dia tês stenês pulês oti plateia kai euruchôros ê odos ê apagousa eis tên apôleian kai polloi eisin oi eiserchomenoi di’ autês 14 oti stenê ê pulê kai tethlimmenê ê odos ê apagousa eis tên zôên kai oligoi eisin oi euriskontes autên.

15 Prosechete apo tôn pseudoprophêtôn oitines erchontai pros umas en endumasin probatôn esôthen de eisin lukoi arpages. 16 apo tôn karpôn autôn epignôsesthe autous mêti sullegousin apo akanthôn staphulas ê apo tribolôn suka? 17 outôs pan dendron agathon karpous kalous poiei, to de sapron dendron karpous ponêrous poiei. 18 ou dunatai dendron agathon karpous ponêrous enegkein, oude dendron sapron karpous kalous poiein. 19 pan dendron mê poioun karpon kalon ekkoptetai kai eis pur balletai. 20 ara ge apo tôn karpôn autôn epignôsesthe autous.

21 Ou pas o legôn moi kurie kurie eiseleusetai eis tên basileian tôn ouranôn all’ o poiôn to thelêma tou patros mou tou en tois ouranois. 22 polloi erousin moi en ekeinê tê êmera kurie kurie ou tô sô onomati eprophêteusamen kai tô sô onomati daimonia exebalomen, kai tô sô onomati dunameis pollas epoiêsamen? 23 kai tote omologêsô autois oti oudepote egnôn umas apochôreite ap’ emou oi ergazomenoi tên anomian.

24 pas oun ostis akouei mou tous logous [toutous] kai poiei autous omoiôthêsetai andri phronimô ostis ôkodomêsen autou tên oikian epi tên petran 25 kai katebê ê brochê kai êlthon oi potamoi kai epneusan oi anemoi kai prosepesan tê oikia ekeinê kai ouk epesen, tethemeliôto gar epi tên petran. 26 kai pas o akouôn mou tous logous toutous kai mê poiôn autous omoiôthêsetai andri môrô ostis ôkodomêsen autou tên oikian epi tên ammon 27 kai katebê ê brochê kai êlthon oi potamoi kai epneusan oi anemoi kai prosekopsan tê oikia ekeinê, kai epesen kai ên ê ptôsis autês megalê.

28 kai egeneto ote etelesen o Iêsous tous logous toutous exeplêssonto oi ochloi epi tê didachê autou 29 ên gar didaskôn autous ôs exousian echôn kai ouch ôs oi grammateis autôn.

Kapitel 8

1 Katabantos de autou apo tou orous êkolouthêsan autô ochloi polloi. 2 kai idou lepros proselthôn prosekunei autô legôn kurie ean thelês dunasai me katharisai. 3 kai ekteinas tên cheira êpsato autou legôn thelô, katharisthêti kai eutheôs ekatharisthê autou ê lepra. 4 kai legei autô o Iêsous ora mêdeni eipês, alla upage seauton deixon tô ierei kai prosenegkon to dôron o prosetaxen Môusês eis marturion autois.

5 Eiselthontos de autou eis Kapharnaoum prosêlthen autô ekatontarchos parakalôn auton 6 kai legôn kurie o pais mou beblêtai en tê oikia paralutikos deinôs basanizomenos. 7 legei autô egô elthôn therapeusô auton. 8 apokritheis de o ekatontarchos ephê kurie ouk eimi ikanos ina mou upo tên stegên eiselthês alla monon eipe logô kai iathêsetai o pais mou. 9 kai gar egô anthrôpos eimi upo exousian, [tassomenos] echôn up’ emauton stratiôtas kai legô toutô poreuthêti, kai poreuetai, kai allô erchou kai erchetai kai tô doulô mou poiêson touto kai poiei. 10 akousas de o Iêsous ethaumasen kai eipen tois akolouthousin amên legô umin, par’ oudeni tosautên pistin en tô Israêl euron. 11 legô de umin oti polloi apo anatolôn kai dusmôn êxousin kai anaklithêsontai meta Abraam kai Isaak kai Iakôb en tê basileia tôn ouranôn. 12 oi de uioi tês basileias ekblêthêsontai eis to skotos to exôteron ekei estai o klauthmos kai o brugmos tôn odontôn. 13 kai eipen o Iêsous tô ekatontarchê upage ôs episteusas genêthêtô soi. kai iathêo pais en tê ôra ekeinê.

14 Kai elthôn o Iêsous eis tên oikian Petrou eiden tên pentheran autou beblêmenên kai puressousan 15 kai êpsato tês cheiros autês, kai aphêken autên o puretos, kai êgerthê kai diêkonei autô. 16 Opsias de genomenês prosênegkan autô daimonizomenous pollous kai exebalen ta pneumata logô kai pantas tous kakôs echontas etherapeusen, 17 opôs plêrôthê to rêthen dia Êsaiou tou prophêtou legontos

autos tas astheneias êmôn elaben
kai tas nosous ebastasen.

18 idôn de o Iêsous ochlon peri auton ekeleusen apelthein eis to peran. 19 kai proselthôn eis grammateus eipen autô didaskale, akolouthêsô soi opou ean aperchê. 20 kai legei autô o Iêsous ai alôpekes phôleous echousin kai ta peteina tou ouranou kataskênôseis, o de uios tou anthrôpou ouk echei pou tên kephalên klinê. 21 eteros de tôn mathêtôn eipen autô kurie epitrepson moi prôton apelthein kai thapsai ton patera mou. 22 o de Iêsous legei autô akolouthei moi kai aphes tous nekrous thapsai tous eautôn nekrous.

23 Kai embanti autô eis ploion êkolouthêsan autô oi mathêtai autou. 24 kai idou seismos megas egeneto en tê thalassê, ôste to ploion kaluptesthai upo tôn kumatôn, autos de ekatheuden. 25 kai proselthontes êgeiran auton legontes kurie, sôson, apollumetha. 26 kai legei autois ti deiloi este, oligopistoi? tote egertheis epetimêsen tois anemois kai tê thalassê, kai egeneto galênê megalê. 27 oi de anthrôpoi ethaumasan legontes potapos estin outos oti kai oi anemoi kai ê thalassa autô upakouousin?

28 Kai elthontos autou eis to peran eis tên chôran tôn Gadarênôn upêntêsan autô duo daimonizomenoi ek tôn mnêmeiôn exerchomenoi chalepoi lian ôste mê ischuein tina parelthein dia tês odou ekeinês. 29 kai idou ekraxan legontes ti êmin kai soi, uie tou theou êlthes ôde pro kairou basanisai êmas? 30 ên de makran ap’ autôn agelê choirôn pollôn boskomenê. 31 oi de daimones parekaloun auton legontes ei ekballeis êmas, aposteilon êmas eis tên agelên tôn choirôn. 32 kai eipen autois upagete. oi de exelthontes apêlthon eis tous choirous kai idou ôrmêsen pasa ê agelê kata tou krêmnou eis tên thalassan kai apethanon en tois udasin. 33 oi de boskontes ephugon, kai apelthontes eis tên polin apêngeilan panta kai ta tôn daimonizomenôn. 34 kai idou pasa ê polis exêlthen eis upantêsin tô Iêsou kai idontes auton parekalesan opôs metabê apo tôn oriôn autôn.

Kapitel 9

1 Kai embas eis ploion dieperasen kai êlthen eis tên idian polin. 2 kai idou prosepheron autô paralutikon epi klinês beblêmenon. kai idôn o Iêsous tên pistin autôn eipen tô paralutikô tharsei teknon, aphientai sou ai amartiai. 3 kai idou tines tôn grammateôn eipan en eautois outos blasphêmei. 4 kai eidôs o Iêsous tas enthumêseis autôn eipen inati enthumeisthe ponêra en tais kardiais umôn? 5 ti gar estin eukopôteron eipein aphientai sou ai amartiai, ê eipein egeire kai peripatei? 6 ina de eidête oti exousian echei o uios tou anthrôpou epi tês gês aphienai amartias- tote legei tô paralutikô Egeire aron sou tên klinên kai upage eis ton oikon sou. 7 kai egertheis apêlthen eis ton oikon autou. 8 idontes de oi ochloi ephobêthêsan kai edoxasan ton theon ton donta exousian toiautên tois anthrôpois.

9 kai paragôn o Iêsous ekeithen eiden anthrôpon kathêmenon epi to telônion, Maththaion legomenon, kai legei autô akolouthei moi. kai anastas êkolouthêsen autô. 10 kai egeneto autou anakeimenou en tê oikia, kai idou polloi telônai kai amartôloi elthontes sunanekeinto tô Iêsou kai tois mathêtais autou 11 kai idontes oi Pharisaioi elegon tois mathêtais autou dia ti meta tôn telônôn kai amartôlôn esthiei o didaskalos umôn? 12 o de akousas eipen ou chreian echousin oi ischuontes iatrou all’ oi kakôs echontes. 13 poreuthentes de mathete ti estin eleos thelô kai ou thusian ou gar êlthon kalesai dikaious alla amartôlous.

14 Tote proserchontai autô oi mathêtai Iôannou legontes dia ti êmeis kai oi Pharisaioi nêsteuomen, oi de mathêtai sou ou nêsteuousin? 15 kai eipen autois o Iêsous mê dunantai oi uioi tou numphônos penthein eph’ oson met’ autôn estin o numphios? eleusontai de êmerai otan aparthê ap’ autôn o numphios, kai tote nêsteusousin. 16 oudeis de epiballei epiblêma rakous agnaphou epi imatiô palaiô airei gar to plêrôma autou apo tou imatiou kai cheiron schisma ginetai. 17 oude ballousin oinon neon eis askous palaious ei de mê ge, rêgnuntai oi askoi kai o oinos ekcheitai kai oi askoi apolluntai alla ballousin oinon neon eis askous kainous, kai amphoteroi suntêrountai.

18 Tauta autou lalountos autois idou archôn [eis] proselthôn prosekunei autô legôn oti ê thugatêr mou arti eteleutêsen alla elthôn epithes tên cheira sou ep’ autên kai zêsetai. 19 kai egertheis o Iêsous êkolouthei autô kai oi mathêtai autou. 20 Kai idou gunê aimorroousa dôdeka etê proselthousa opisthen êpsato tou kraspedou tou imatiou autou 21 elegen gar en eautê ean monon apsômai tou imatiou autou sôthêsomai. 22 o de Iêsous strapheis kai idôn autên eipen tharsei, thugater ê pistis sou sesôken se. kai esôthê ê gunê apo tês ôras ekeinês. 23 Kai elthôn o Iêsous eis tên oikian tou archontos kai idôn tous aulêtas kai ton ochlon thoruboumenon 24 elegen anachôreite, ou gar apethanen to korasion alla katheudei. kai kategelôn autou. 25 ote de exeblêthê o ochlos eiselthôn ekratêsen tês cheiros autês kai êgerthê to korasion. 26 kai exêlthen ê phêmê autê eis olên tên gên ekeinên.

27 Kai paragonti ekeithen tô Iêsou êkolouthêsan duo tuphloi, krazontes kai legontes eleêson êmas uie Dauid. 28 elthonti de eis tên oikian prosêlthon autô oi tuphloi, kai legei autois o Iêsous pisteuete oti dunamai touto poiêsai? legousin autô nai kurie. 29 tote êpsato tôn ophthalmôn autôn legôn kata tên pistin umôn genêthêtô umin. 30 kai êneôchthêsan autôn oi ophthalmoi. kai enebrimêthê autois o Iêsous legôn orate mêdeis ginôsketô. 31 oi de exelthontes diephêmisan auton en olê tê gê ekeinê.

32 Autôn de exerchomenôn idou prosênegkan autô kôphon daimonizomenon. 33 kai ekblêthentos tou daimoniou elalêsen o kôphos. kai ethaumasan oi ochloi legontes oudepote ephanê outôs en tô Israêl. 34 [oi de Pharisaioi elegon en tô archonti tôn daimoniôn ekballei ta daimonia.]

35 Kai periêgen o Iêsous tas poleis pasas kai tas kômas didaskôn en tais sunagôgais autôn kai kêrussôn to euangelion tês basileias kai therapeuôn pasan noson kai pasan malakian. 36 idôn de tous ochlous esplagchnisthê peri autôn oti êsan eskulmenoi kai errimmenoi ôsei probata mê echonta poimena. 37 tote legei tois mathêtais autou o men therismos polus, oi de ergatai oligoi 38 deêthête oun tou kuriou tou therismou opôs ekbalê ergatas eis ton therismon autou.

Kapitel 10

1 Kai proskalesamenos tous dôdeka mathêtas autou edôken autois exousian pneumatôn akathartôn ôste ekballein auta kai therapeuein pasan noson kai pasan malakian. 2 Tôn de dôdeka apostolôn ta onomata estin tauta prôtos Simôn o legomenos Petros kai Andreas o adelphos autou kai Iakôbos o tou Zebedaiou kai Iôannês o adelphos autou, 3 Philippos kai Bartholomaios, Thômas kai Maththaios o telônês, Iakôbos o tou Alphaiou kai Thaddaios, 4 Simôn o Kananaios kai Ioudas o Iskariôtês o kai paradous auton.

5 Toutous tous dôdeka apesteilen o Iêsous parangeilas autois legôn eis odon ethnôn mê apelthête kai eis polin Samareitôn mê eiselthête 6 poreuesthe de mallon pros ta probata ta apolôlota oikou Israêl. 7 poreuomenoi de kêrussete legontes oti êngiken ê basileia tôn ouranôn. 8 asthenountas therapeuete, nekrous egeirete, leprous katharizete, daimonia ekballete dôrean elabete, dôrean dote. 9 Mê ktêsêsthe chruson mêde arguron mêde chalkon eis tas zônas umôn, 10 mê pêran eis odon mêde duo chitônas mêde upodêmata mêde rabdon axios gar o ergatês tês trophês autou. 11 eis ên d’ an polin ê kômên eiselthête exetasate tis en autê axios estin kakei meinate eôs an exelthête. 12 eiserchomenoi de eis tên oikian aspasasthe autên 13 kai ean men ê ê oikia axia, elthatô ê eirênê umôn ep’ autên, ean de mê ê axia, ê eirênê umôn eph’ umas epistraphêtô. 14 kai os an mê dexêtai umas mêde akousê tous logous umôn exerchomenoi exô tês oikias ê tês poleôs ekeinês ektinaxate ton koniorton tôn podôn umôn. 15 amên legô umin, anektoteron estai gê Sodomôn kai Gomorrôn en êmera kriseôs ê tê polei ekeinê.

16 Idou egô apostellô umas ôs probata en mesô lukôn ginesthe oun phronimoi ôs oi opheis kai akeraioi ôs ai peristerai. 17 Prosechete de apo tôn anthrôpôn paradôsousin gar umas eis sunedria kai en tais sunagôgais autôn mastigôsousin umas 18 kai epi êgemonas de kai basileis achthêsesthe eneken emou eis marturion autois kai tois ethnesin. 19 otan de paradôsin umas mê merimnêsête pôs ê ti lalêsête dothêsetai gar umin en ekeinê tê ôra ti lalêsête 20 ou gar umeis este oi lalountes alla to pneuma tou patros umôn to laloun en umin. 21 Paradôsei de adelphos adelphon eis thanaton kai patêr teknon kai epanastêsontai tekna epi goneis kai thanatôsousin autous. 22 kai esesthe misoumenoi upo pantôn dia to onoma mou o de upomeinas eis telos outos sôthêsetai. 23 Otan de diôkôsin umas en tê polei tautê pheugete eis tên eteran amên gar legô umin, ou mê telesête tas poleis [tou] Israêl eôs elthê o uios tou anthrôpou.

24 Ouk estin mathêtês uper ton didaskalon oude doulos uper ton kurion autou. 25 arketon tô mathêtê ina genêtai ôs o didaskalos autou kai o doulos ôs o kurios autou. ei ton oikodespotên beelzeboul epekalesan, posô mallon tous oikiakous autou.

26 Mê oun phobêthête autous ouden gar estin kekalummenon o ouk apokaluphthêsetai kai krupton o ou gnôsthêsetai. 27 o legô umin en tê skotia eipate en tô phôti, kai o eis to ous akouete kêruxate epi tôn dômatôn. 28 kai mê phobêthête apo tôn apokteinontôn to sôma, tên de psuchên mê dunamenôn apokteinai phobeisthe de mallon ton dunamenon kai psuchên kai sôma apolesai en geennê. 29 ouchi duo strouthia assariou pôleitai? kai en ex autôn ou peseitai epi tên gên aneu tou patros umôn. 30 umôn de kai ai triches tês kephalês pasai êrithmêmenai eisin. 31 mê oun phobeisthe pollôn strouthiôn diapherete umeis.

32 Pas oun ostis omologêsei en emoi emprosthen tôn anthrôpôn, omologêsô kagô en autô emprosthen tou patros mou tou en tois ouranois 33 ostis de arnêsêtai me emprosthen tôn anthrôpôn, arnêsomai kagô auton emprosthen tou patros mou tou en tois ouranois.

34 Mê nomisête oti êlthon balein eirênên epi tên gên ouk êlthon balein eirênên alla machairan. 35 êlthon gar dichasai

anthrôpon kata tou patros autou
kai thugatera kata tês mêtros autês
kai numphên kata tês pentheras autês,

36 kai echthroi tou anthrôpou oi oikiakoi autou. 37 o philôn patera ê mêtera uper eme ouk estin mou axios kai o philôn uion ê thugatera uper eme ouk estin mou axios 38 kai os ou lambanei ton stauron autou kai akolouthei opisô mou, ouk estin mou axios. 39 o eurôn tên psuchên autou apolesei autên, kai o apolesas tên psuchên autou eneken emou eurêsei autên.

40 o dechomenos umas eme dechetai kai o eme dechomenos dechetai ton aposteilanta me. 41 o dechomenos prophêtên eis onoma prophêtou misthon prophêtou lêmpsetai kai o dechomenos dikaion eis onoma dikaiou misthon dikaiou lêmpsetai. 42 kai os an potisê ena tôn mikrôn toutôn potêrion psuchrou monon eis onoma mathêtou, amên legô umin, ou mê apolesê ton misthon autou.

Kapitel 11

1 Kai egeneto ote etelesen o Iêsous diatassôn tois dôdeka mathêtais autou metebê ekeithen tou didaskein kai kêrussein en tais polesin autôn.

2 o de Iôannês akousas en tô desmôtêriô ta erga tou Christou pempsas dia tôn mathêtôn autou 3 eipen autô su ei o erchomenos ê eteron prosdokômen? 4 kai apokritheis o Iêsous eipen autois poreuthentes apangeilate Iôannê a akouete kai blepete 5 tuphloi anablepousin kai chôloi peripatousin, leproi katharizontai kai kôphoi akouousin, kai nekroi egeirontai kai ptôchoi euangelizontai 6 kai makarios estin os ean mê skandalisthê en emoi. 7 Toutôn de poreuomenôn êrxato o Iêsous legein tois ochlois peri Iôannou ti exêlthate eis tên erêmon theasasthai? kalamon upo anemou saleuomenon? 8 alla ti exêlthate idein? anthrôpon en malakois êmphiesmenon? idou oi ta malaka phorountes en tois oikois tôn basileôn. 9 alla ti exêlthate? prophêtên idein? nai legô umin, kai perissoteron prophêtou. 10 outos estin peri ou gegraptai

idou egô apostellô ton angelon mou pro prosôpou sou,
os kataskeuasei tên odon sou emprosthen sou.

11 Amên legô umin ouk egêgertai en gennêtois gunaikôn meizôn Iôannou tou baptistou o de mikroteros en tê basileia tôn ouranôn meizôn autou estin. 12 apo de tôn êmerôn Iôannou tou baptistou eôs arti ê basileia tôn ouranôn biazetai kai biastai arpazousin autên. 13 pantes gar oi prophêtai kai o nomos eôs Iôannou eprophêteusan 14 kai ei thelete dexasthai autos estin Êlias o mellôn erchesthai. 15 o echôn ôta akouetô.

16 Tini de omoiôsô tên genean tautên? omoia estin paidiois kathêmenois en tais agorais a prosphônounta tois eterois 17 legousin

êulêsamen umin kai ouk ôrchêsasthe,
ethrênêsamen kai ouk ekopsasthe.

18 êlthen gar Iôannês mête esthiôn mête pinôn, kai legousin daimonion echei. 19 êlthen o uios tou anthrôpou esthiôn kai pinôn, kai legousin idou anthrôpos phagos kai oinopotês, telônôn philos kai amartôlôn. kai edikaiôthê ê sophia apo tôn ergôn autês.

20 Tote êrxato oneidizein tas poleis en ais egenonto ai pleistai dunameis autou oti ou metenoêsan 21 ouai soi, Chorazin, ouai soi, Bêthsaida oti ei en Turô kai Sidôni egenonto ai dunameis ai genomenai en umin, palai an en sakkô kai spodô metenoêsan. 22 plên legô umin Turô kai Sidôni anektoteron estai en êmera kriseôs ê umin. 23 kai su, Kapharnaoum,

mê eôs ouranou upsôthêsê?
eôs adou katabêsê

oti ei en Sodomois egenêthêsan ai dunameis ai genomenai en soi, emeinen an mechri tês sêmeron. 24 plên legô umin oti gê Sodomôn anektoteron estai en êmera kriseôs ê soi.

25 En ekeinô tô kairô apokritheis o Iêsous eipen exomologoumai soi, pater, kurie tou ouranou kai tês gês, oti ekrupsas tauta apo sophôn kai sunetôn kai apekalupsas auta nêpiois 26 nai o patêr oti outôs eudokia egeneto emprosthen sou. 27 Panta moi paredothê upo tou patros mou, kai oudeis epiginôskei ton uion ei mê o patêr, oude ton patera tis epiginôskei ei mê o uios kai ô ean boulêtai o uios apokalupsai. 28 Deute pros me pantes oi kopiôntes kai pephortismenoi kagô, anapausô umas. 29 arate ton zugon mou eph’ umas kai mathete ap’ emou, oti praus eimi kai tapeinos tê kardia kai eurêsete anapausin tais psuchais umôn 30 o gar zugos mou chrêstos kai to phortion mou elaphron estin.

Kapitel 12

1 En ekeinô tô kairô eporeuthê o Iêsous tois sabbasin dia tôn sporimôn oi de mathêtai autou epeinasan kai êrxanto tillein stachuas kai esthiein. 2 oi de Pharisaioi idontes eipan autô idou oi mathêtai sou poiousin o ouk exestin poiein en sabbatô. 3 o de eipen autois ouk anegnôte ti epoiêsen Dauid ote epeinasen kai oi met’ autou, 4 pôs eisêlthen eis ton oikon tou theou kai tous artous tês protheseôs ephagon o ouk exon ên autô phagein oude tois met’ autou ei mê tois iereusin monois? 5 ê ouk anegnôte en tô nomô oti tois sabbasin oi iereis en tô ierô to sabbaton bebêlousin kai anaitioi eisin? 6 legô de umin oti tou ierou meizon estin ôde. 7 ei de egnôkeite ti estin eleos thelô kai ou thusian, ouk an katedikasate tous anaitious. 8 kurios gar estin tou sabbatou o uios tou anthrôpou.

9 Kai metabas ekeithen êlthen eis tên sunagôgên autôn 10 kai idou anthrôpos cheira echôn xêran. kai epêrôtêsan auton legontes ei exestin tois sabbasin therapeuein? ina katêgorêsôsin autou. 11 o de eipen autois tis [estai] ex umôn anthrôpos os exei probaton en kai ean empesê touto tois sabbasin eis bothunon, ouchi kratêsei auto kai egerei? 12 posô oun diapherei anthrôpos probatou. ôste exestin tois sabbasin kalôs poiein. 13 tote legei tô anthrôpô ekteinon sou tên cheira. kai exeteinen kai apekatestathê ugiês ôs ê allê. 14 exelthontes de oi Pharisaioi sumboulion elabon kat’ autou opôs auton apolesôsin.

15 o de Iêsous gnous anechôrêsen ekeithen. kai êkolouthêsan autô polloi, kai etherapeusen autous pantas 16 kai epetimêsen autois ina mê phaneron auton poiêsôsin, 17 ina plêrôthê to rêthen dia Êsaiou tou prophêtou legontos

18 idou o pais mou on êretisa,
o agapêtos mou on eudokêsen ê psuchê mou
thêsô to pneuma mou ep’ auton,
kai krisin tois ethnesin apangelei.
19 ouk erisei oude kraugasei
oude akousei tis en tais plateiais tên phônên autou
20 kalamon suntetrimmenon ou kateaxei
kai linon tuphomenon ou sbesei,
eôs an ekbalê eis nikos tên krisin.
21 kai tô onomati autou ethnê elpiousin.

22 Tote prosênegkan autô daimonizomenon tuphlon kai kôphon, kai etherapeusen auton, ôste ton kôphon lalein kai blepein. 23 kai existanto pantes oi ochloi kai elegon mêti outos estin o uios Dauid? 24 oi de Pharisaioi akousantes eipon outos ouk ekballei ta daimonia ei mê en tô beelzeboul archonti tôn daimoniôn. 25 eidôs de tas enthumêseis autôn eipen autois pasa basileia meristheisa kath’ eautês erêmoutai kai pasa polis ê oikia meristheisa kath’ eautês ou stathêsetai. 26 kai ei o satanas ton satanan ekballei, eph’ eauton emeristhê pôs oun stathêsetai ê basileia autou? 27 kai ei egô en beelzeboul ekballô ta daimonia, oi uioi umôn en tini ekballousin? dia touto autoi kritai esontai umôn. 28 ei de en pneumati theou egô ekballô ta daimonia ara ephthasen eph’ umas ê basileia tou theou. 29 ê pôs dunatai tis eiselthein eis tên oikian tou ischurou kai ta skeuê autou arpasai, ean mê prôton dêsê ton ischuron? kai tote tên oikian autou diarpasei. 30 o mê ôn met’ emou kat’ emou estin, kai o mê sunagôn met’ emou skorpizei. 31 Dia touto legô umin pasa amartia kai blasphêmia aphethêsetai tois anthrôpois ê de tou pneumatos blasphêmia ouk aphethêsetai. 32 kai os ean eipê logon kata tou uiou tou anthrôpou aphethêsetai autô os d’ an eipê kata tou pneumatos tou agiou, ouk aphethêsetai autô oute en toutô tô aiôni oute en tô mellonti.

33 Ê poiêsate to dendron kalon kai ton karpon autou kalon, ê poiêsate to dendron sapron kai ton karpon autou sapron, ek gar tou karpou to dendron ginôsketai. 34 gennêmata echidnôn, pôs dunasthe agatha lalein ponêroi ontes ek gar tou perisseumatos tês kardias to stoma lalei. 35 o agathos anthrôpos ek tou agathou thêsaurou ekballei agatha, kai o ponêros anthrôpos ek tou ponêrou thêsaurou ekballei ponêra. 36 legô de umin oti pan rêma argon o lalêsousin oi anthrôpoi apodôsousin peri autou logon en êmera kriseôs 37 ek gar tôn logôn sou dikaiôthêsê, kai ek tôn logôn sou katadikasthêsê.

38 Tote apekrithêsan autô tines tôn grammateôn kai Pharisaiôn legontes didaskale, thelomen apo sou sêmeion idein. 39 o de apokritheis eipen autois genea ponêra kai moichalis sêmeion epizêtei, kai sêmeion ou dothêsetai autê ei mê to sêmeion Iôna tou prophêtou. 40 ôsper gar ên Iônas en tê koilia tou kêtous treis êmeras kai treis nuktas, outôs estai o uios tou anthrôpou en tê kardia tês gês treis êmeras kai treis nuktas. 41 andres Nineuitai anastêsontai en tê krisei meta tês geneas tautês kai katakrinousin autên, oti metenoêsan eis to kêrugma Iôna, kai idou pleion Iôna ôde. 42 basilissa notou egerthêsetai en tê krisei meta tês geneas tautês kai katakrinei autên, oti êlthen ek tôn peratôn tês gês akousai tên sophian Solomônos, kai idou pleion Solomônos ôde.

43 Otan de to akatharton pneuma exelthê apo tou anthrôpou dierchetai di’ anudrôn topôn zêtoun anapausin kai ouch euriskei. 44 tote legei eis ton oikon mou epistrepsô othen exêlthon kai elthon euriskei scholazonta [kai] sesarômenon kai kekosmêmenon. 45 tote poreuetai kai paralambanei meth’ eautou epta etera pneumata ponêrotera eautou kai eiselthonta katoikei ekei kai ginetai ta eschata tou anthrôpou ekeinou cheirona tôn prôtôn. outôs estai kai tê genea tautê tê ponêra.

46 Eti autou lalountos tois ochlois idou ê mêtêr kai oi adelphoi autou eistêkeisan exô zêtountes autô lalêsai. 47 48 o de apokritheis eipen tô legonti autô tis estin ê mêtêr mou kai tines eisin oi adelphoi mou? 49 kai ekteinas tên cheira [autou] epi tous mathêtas autou eipen idou ê mêtêr mou kai oi adelphoi mou. 50 ostis gar an poiêsê to thelêma tou patros mou tou en ouranois autos mou adelphos kai adelphê kai mêtêr estin.

Kapitel 13

1 En tê êmera ekeinê exelthôn o Iêsous tês oikias ekathêto para tên thalassan 2 kai sunêchthêsan pros auton ochloi polloi, ôste auton eis ploion embanta kathêsthai kai pas o ochlos epi ton aigialon eistêkei. 3 Kai elalêsen autois polla en parabolais legôn idou exêlthen o speirôn tou speirein. 4 kai en tô speirein auton a men epesen para tên odon, kai elthonta ta peteina katephagen auta. 5 alla de epesen epi ta petrôdê opou ouk eichen gên pollên, kai eutheôs exaneteilen dia to mê echein bathos gês 6 êliou de anateilantos ekaumatisthê kai dia to mê echein rizan exêranthê. 7 alla de epesen epi tas akanthas kai anebêsan ai akanthai kai apepnixan auta. 8 alla de epesen epi tên gên tên kalên kai edidou karpon, o men ekaton, o de exêkonta, o de triakonta. 9 o echôn ôta akouetô.

10 Kai proselthontes oi mathêtai eipan autô dia ti en parabolais laleis autois? 11 o de apokritheis eipen oti umin dedotai gnônai ta mustêria tês basileias tôn ouranôn, ekeinois de ou dedotai. 12 ostis gar echei, dothêsetai autô kai perisseuthêsetai ostis de ouk echei, kai o echei arthêsetai ap’ autou. 13 dia touto en parabolais autois lalô, oti blepontes ou blepousin kai akouontes ouk akouousin oude suniousin, 14 kai anaplêroutai autois ê prophêteia Êsaiou ê legousa

akoê akousete kai ou mê sunête,
kai blepontes blepsete kai ou mê idête.
15 epachunthê gar ê kardia tou laou toutou,
kai tois ôsin bareôs êkousan
kai tous ophthalmous autôn ekammusan,
mêpote idôsin tois ophthalmois
kai tois ôsin akousôsin
kai tê kardia sunôsin kai epistrepsôsin
kai iasomai autous.

16 umôn de makarioi oi ophthalmoi oti blepousin kai ta ôta [umôn] oti akouousin. 17 amên gar legô umin oti polloi prophêtai kai dikaioi epethumêsan idein a blepete kai ouk eidan, kai akousai a akouete kai ouk êkousan.

18 umeis oun akousate tên parabolên tou speirantos. 19 pantos akouontos ton logon tês basileias kai mê sunientos erchetai o ponêros kai arpazei to esparmenon en tê kardia autou, outos estin o para tên odon spareis. 20 o de epi ta petrôdê spareis, outos estin o ton logon akouôn kai euthus meta charas lambanôn auton, 21 ouk echei de rizan en eautô alla proskairos estin, genomenês de thlipseôs ê diôgmou dia ton logon euthus skandalizetai. 22 o de eis tas akanthas spareis, outos estin o ton logon akouôn, kai ê merimna tou aiônos kai ê apatê tou ploutou sumpnigei ton logon kai akarpos ginetai. 23 o de epi tên kalên gên spareis, outos estin o ton logon akouôn kai sunieis, os dê karpophorei kai poiei o men ekaton, o de exêkonta, o de triakonta.

24 Allên parabolên parethêken autois legôn ômoiôthê ê basileia tôn ouranôn anthrôpô speiranti kalon sperma en tô agrô autou. 25 en de tô katheudein tous anthrôpous êlthen autou o echthros kai epespeiren zizania ana meson tou sitou kai apêlthen. 26 ote de eblastêsen o chortos kai karpon epoiêsen, tote ephanê kai ta zizania. 27 proselthontes de oi douloi tou oikodespotou eipon autô kurie ouchi kalon sperma espeiras en tô sô agrô? pothen oun echei zizania? 28 o de ephê autois echthros anthrôpos touto epoiêsen. oi de autô legousin theleis oun apelthontes sullexômen auta? 29 o de phêsin ou, mêpote sullegontes ta zizania ekrizôsête ama autois ton siton. 30 aphete sunauxanesthai amphotera eôs tou therismou, kai en kairô tou therismou erô tois theristais sullexate prôton ta zizania kai dêsate auta [eis] desmas pros to katakausai auta, ton de siton sunagete eis tên apothêkên mou.

31 Allên parabolên parethêken autois legôn omoia estin ê basileia tôn ouranôn kokkô sinapeôs, on labôn anthrôpos espeiren en tô agrô autou 32 o mikroteron men estin pantôn tôn spermatôn otan de auxêthê meizon tôn lachanôn estin kai ginetai dendron, ôste elthein ta peteina tou ouranou kai kataskênoun en tois kladois autou.

33 Allên parabolên [elalêsen autois ] omoia estin ê basileia tôn ouranôn zumê, ên labousa gunê enekrupsen eis aleurou sata tria eôs ou ezumôthê olon.

34 tauta panta elalêsen o Iêsous en parabolais tois ochlois kai chôris parabolês ouden elalei autois, 35 opôs plêrôthê to rêthen dia tou prophêtou legontos

anoixô en parabolais to stoma mou
ereuxomai kekrummena apo katabolês.

36 Tote apheis tous ochlous êlthen eis tên oikian. kai prosêlthon autô oi mathêtai autou legontes diasaphêson êmin tên parabolên tôn zizaniôn tou agrou. 37 o de apokritheis eipen o speirôn to kalon sperma estin o uios tou anthrôpou, 38 o de agros estin o kosmos, to de kalon sperma outoi eisin oi uioi tês basileias ta de zizania eisin oi uioi tou ponêrou, 39 o de echthros o speiras auta estin o diabolos, o de therismos sunteleia aiônos estin. oi de theristai angeloi eisin. 40 ôsper oun sullegetai ta zizania kai puri katakaietai outôs estai en tê sunteleia tou aiônos 41 apostelei o uios tou anthrôpou tous angelous autou, kai sullexousin ek tês basileias autou panta ta skandala kai tous poiountas tên anomian 42 kai balousin autous eis tên kaminon tou puros ekei estai o klauthmos kai o brugmos tôn odontôn. 43 tote oi dikaioi eklampsousin ôs o êlios en tê basileia tou patros autôn. o echôn ôta akouetô.

44 Omoia estin ê basileia tôn ouranôn thêsaurô kekrummenô en tô agrô, on eurôn anthrôpos ekrupsen, kai apo tês charas autou upagei kai pôlei osa echei kai agorazei ton agron ekeinon.

45 Palin omoia estin ê basileia tôn ouranôn emporô zêtounti kalous margaritas 46 eurôn de ena polutimon margaritên apelthôn pepraken panta osa eichen kai êgorasen auton.

47 Palin omoia estin ê basileia tôn ouranôn sagênê blêtheisê eis tên thalassan kai ek pantos genous sunagagousê 48 ên ote eplêrôthê anabibasantes epi ton aigialon kai kathisantes sunelexan ta kala eis angê, ta de sapra exô ebalon. 49 outôs estai en tê sunteleia tou aiônos exeleusontai oi angeloi kai aphoriousin tous ponêrous ek mesou tôn dikaiôn 50 kai balousin autous eis tên kaminon tou puros ekei estai o klauthmos kai o brugmos tôn odontôn.

51 Sunêkate tauta panta? leousin autô nai. 52 o de eipen autois dia touto pas grammateus mathêteutheis tê basileia tôn ouranôn omoios estin anthrôpô oikodespotê, ostis ekballei ek tou thêsaurou autou kaina kai palaia.

53 Kai egeneto ote etelesen o Iêsous tas parabolas tautas, metêren ekeithen. 54 kai elthôn eis tên patrida autou edidasken autous en tê sunagôgê autôn, ôste ekplêssesthai autous kai legein pothen toutô ê sophia autê kai ai dunameis? 55 ouch outos estin o tou tektonos uios? ouch ê mêtêr autou legetai Mariam kai oi adelphoi autou Iakôbos kai Iôsêph kai Simôn kai Ioudas? 56 kai ai adelphai autou ouchi pasai pros êmas eisin? pothen oun toutô tauta panta? 57 kai eskandalizonto en autô. o de Iêsous eipen autois ouk estin prophêtês atimos ei mê en tê patridi kai en tê oikia autou. 58 kai ouk epoiêsen ekei dunameis pollas dia tên apistian autôn.

Kapitel 14

1 En ekeinô tô kairô êkousen Êrôdês o tetraarchês tên akoên Iêsou, 2 kai eipen tois paisin autou outos estin Iôannês o baptistês autos êgerthê apo tôn nekrôn kai dia touto ai dunameis energousin en autô. 3 O gar Êrôdês kratêsas ton Iôannên edêsen kai en phulakê apetheto dia Êrôdiada tên gunaika Philippou tou adelphou autou 4 elegen gar o Iôannês autô ouk exestin soi echein autên. 5 kai thelôn auton apokteinai ephobêthê ton ochlon, oti ôs prophêtên auton eichon. 6 Genesiois de genomenois tou Êrôdou ôrchêsato ê thugatêr tês Êrôdiados en tô mesô kai êresen tô Êrôdê, 7 othen meth’ orkou ômologêsen autê dounai o ean aitêsêtai. 8 ê de probibastheisa upo tês mêtros autês dos moi, phêsin, ôde epi pinaki tên kephalên Iôannou tou baptistou. 9 kai lupêtheis o basileus dia tous orkous kai tous sunanakeimenous ekeleusen dothênai, 10 kai pempsas apekephalisen Iôannên en tê phulakê. 11 kai ênechthê ê kephalê autou epi pinaki kai edothê tô korasiô kai ênegken tê mêtri autês. 12 kai proselthontes oi mathêtai autou êran to ptôma kai ethapsan auton kai elthontes apêngeilan tô Iêsou.

13 Akousas de o Iêsous anechôrêsen ekeithen en ploiô eis erêmon topon kat’ idian kai akousantes oi ochloi êkolouthêsan autô pezê apo tôn poleôn. 14 Kai exelthôn eiden polun ochlon kai esplagchnisthê ep’ autois kai etherapeusen tous arrôstous autôn. 15 Opsias de genomenês prosêlthon autô oi mathêtai legontes erêmos estin o topos kai ê ôra êdê parêlthen apoluson tous ochlous, ina apelthontes eis tas kômas agorasôsin eautois brômata. 16 o de Iêsous eipen autois ou chreian echousin apelthein, dote autois umeis phagein. 17 oi de legousin autô ouk echomen ôde ei mê pente artous kai duo ichthuas. 18 o de eipen pherete moi ôde autous. 19 kai keleusas tous ochlous anaklithênai epi tou chortou, labôn tous pente artous kai tous duo ichthuas, anablepsas eis ton ouranon eulogêsen kai klasas edôken tois mathêtais tous artous, oi de mathêtai tois ochlois. 20 kai ephagon pantes kai echortasthêsan kai êran to perisseuon tôn klasmatôn dôdeka kophinous plêreis. 21 oi de esthiontes êsan andres ôsei pentakischilioi chôris gunaikôn kai paidiôn.

22 Kai [eutheôs] ênagkasen tous mathêtas embênai eis ploion kai proagein auton eis to peran, eôs ou apolusê tous ochlous. 23 kai apolusas tous ochlous anebê eis to oros kat’ idian proseuxasthai opsias de genomenês monos ên ekei. 24 to de ploion êdê stadious pollous apo tês gês apeichen basanizomenon upo tôn kumatôn, ên gar enantios o anemos. 25 tetartê de phulakê tês nuktos êlthen pros autous peripatôn epi tên thalassan. 26 oi de mathêtai idontes auton epi tês thalassês peripatounta etarachthêsan legontes oti phantasma estin, kai apo tou phobou ekraxan. 27 euthus de elalêsen [o Iêsous] autois legôn tharseite, egô eimi mê phobeisthe. 28 apokritheis de o Petros eipen autô kurie, ei su ei, keleuson me elthein pros se epi ta udata. 29 o de eipen elthe. kai katabas apo tou ploiou Petros periepatêsen epi ta udata kai êlthen pros ton Iêsoun. 30 blepôn de ton anemon ephobêthê, kai arxamenos katapontizesthai ekraxen legôn kurie, sôson me. 31 eutheôs de o Iêsous ekteinas tên cheira epelabeto autou kai legei autô oligopiste, eis ti edistasas? 32 kai anabantôn autôn eis to ploion ekopasen o anemos. 33 oi de en tô ploiô prosekunêsan autô legontes alêthôs theou uios ei.

34 Kai diaperasantes êlthon epi tên gên eis Gennêsaret. 35 kai epignontes auton oi andres tou topou ekeinou apesteilan eis olên tên perichôron ekeinên kai prosênegkan autô pantas tous kakôs echontas 36 kai parekaloun [auton] ina monon apsôntai tou kraspedou tou imatiou autou kai osoi êpsanto diesôthêsan.

Kapitel 15

1 Tote proserchontai tô Iêsou apo Ierosolumôn Pharisaioi kai grammateis legontes 2 dia ti oi mathêtai sou parabainousin tên paradosin tôn presbuterôn? ou gar niptontai tas cheiras otan arton esthiôsin. 3 o de apokritheis eipen autois dia ti kai umeis parabainete tên entolên tou theou dia tên paradosin umôn? 4 o gar theos eipen tima ton patera kai tên mêtera, kai o kakologôn patera ê mêtera thanatô teleutatô. 5 umeis de legete os an eipê tô patri ê tê mêtri dôron o ean ex emou ôphelêthês 6 ou mê timêsei ton patera autou kai êkurôsate ton logon tou theou dia tên paradosin umôn. 7 upokritai, kalôs eprophêteusen peri umôn Êsaias legôn

8 o laos outos tois cheilesin me tima,
ê de kardia autôn porrô apechei ap’ emou
9 matên de sebontai me
didaskontes didaskalias entalmata anthrôpôn.

10 kai proskalesamenos ton ochlon eipen autois akouete kai suniete 11 ou to eiserchomenon eis to stoma koinoi ton anthrôpon, alla to ekporeuomenon ek tou stomatos touto koinoi ton anthrôpon. 12 Tote proselthontes oi mathêtai legousin autô oidas oti oi Pharisaioi akousantes ton logon eskandalisthêsan? 13 o de apokritheis eipen pasa phuteia ên ouk ephuteusen o patêr mou o ouranios ekrizôthêsetai. 14 aphete autous tuphloi eisin odêgoi tuphlos de tuphlon ean odêgê, amphoteroi eis bothunon pesountai. 15 Apokritheis de o Petros eipen autô phrason êmin tên parabolên. 16 o de eipen akmên kai umeis asunetoi este? 17 ou noeite oti pan to eisporeuomenon eis to stoma eis tên koilian chôrei kai eis aphedrôna ekballetai? 18 ta de ekporeuomena ek tou stomatos ek tês kardias exerchetai kakeina koinoi ton anthrôpon. 19 ek gar tês kardias exerchontai dialogismoi, ponêroi, phonoi, moicheiai, porneiai, klopai, pseudomarturiai, blasphêmiai. 20 tauta estin ta koinounta ton anthrôpon, to de aniptois chersin phagein ou koinoi ton anthrôpon.

21 Kai exelthôn ekeithen o Iêsous anechôrêsen eis ta merê Turou kai Sidônos. 22 kai idou gunê Chananaia apo tôn oriôn ekeinôn exelthousa ekrazen legousa eleêson me, kurie uios Dauid ê thugatêr mou kakôs daimonizetai. 23 o de ouk apekrithê autê logon. kai proselthontes oi mathêtai autou êrôtoun auton legontes apoluson autên, oti krazei opisthen êmôn. 24 o de apokritheis eipen ouk apestalên ei mê eis ta probata ta apolôlota oikou Israêl. 25 ê de elthousa prosekunei autô legousa kurie, boêthei moi. 26 o de apokritheis eipen ouk estin kalon labein ton arton tôn teknôn kai balein tois kunariois. 27 ê de eipen nai kurie, kai [gar] ta kunaria esthiei apo tôn psichiôn tôn piptontôn apo tês trapezês tôn kuriôn autôn. 28 tote apokritheis o Iêsous eipen autê ô gunai, megalê sou ê pistis genêthêtô soi ôs theleis. kai iathê ê thugatêr autês apo tês ôras ekeinês.

29 Kai metabas ekeithen o Iêsous êlthen para tên thalassan tês Galilaias, kai anabas eis to oros ekathêto ekei. 30 kai prosêlthon autô ochloi polloi echontes meth’ eautôn chôlous, kullous, tuphlous, kôphous, kai eterous pollous, kai erripsan autous para tous podas autou kai etherapeusen autous 31 ôste ton ochlon thaumasai blepontas kôphous lalountas kai chôlous peripatountas kai tuphlous blepontas kai edoxasan ton theon Israêl.

32 O de Iêsous proskalesamenos tous mathêtas autou eipen splagchnizomai epi ton ochlon, oti [êdê] êmerai treis prosmenousin moi kai ouk echousin ti phagôsin kai apolusai autous nêsteis ou thelô, mêpote ekluthôsin en tê odô. 33 kai legousin autô oi mathêtai pothen êmin en erêmia artoi tosoutoi ôste chortasai ochlon tosouton? 34 kai legei autois o Iêsous posous artous echete? oi de eipan epta kai oliga ichthudia. 35 kai parangeilas tô ochlô anapesein epi tên gên 36 elaben tous epta artous kai tous ichthuas kai eucharistêsas eklasen kai edidou tois mathêtais, oi de mathêtai tois ochlois. 37 kai ephagon pantes kai echortasthêsan kai to perisseuon tôn klasmatôn êran epta spuridas plêreis. 38 oi de esthiontes êsan tetrakischilioi andres chôris gunaikôn kai paidiôn. 39 Kai apolusas tous ochlous enebê eis to ploion kai êlthen eis ta oria Magadan.

Kapitel 16

1 Kai proselthontes [oi] Pharisaioi kai Saddoukaioi peirazontes epêrôtêsan auton sêmeion ek tou ouranou epideixai autois. 2 o de apokritheis eipen autois [[opsias genomenês legete eudia, purrazei gar o ouranos 3 kai prôi sêmeron cheimôn, purrazei gar stugnazôn o ouranos. to men prosôpon tou ouranou ginôskete diakrinein, ta de sêmeia tôn kairôn ou dunasthe?]] 4 genea ponêra kai moichalis sêmeion epizêtei, kai sêmeion ou dothêsetai autê ei mê to sêmeion Iôna. kai katalipôn autous apêlthen.

5 Kai elthontes oi mathêtai eis to peran epelathonto artous labein. 6 o de Iêsous eipen autois orate kai prosechete apo tês zumês tôn Pharisaiôn kai Saddoukaiôn. 7 oi de dielogizonto en eautois legontes oti artous ouk elabomen. 8 gnous de o Iêsous eipen ti dialogizesthe en eautois oligopistoi, oti artous ouk echete? 9 oupô noeite, oude mnêmoneuete tous pente artous tôn pentakischiliôn kai posous kophinous elabete? 10 oude tous epta artous tôn tetrakischiliôn kai posas spuridas elabete? 11 pôs ou noeite oti ou peri artôn eipon umin prosechete de apo tês zumês tôn Pharisaiôn kai Saddoukaiôn. 12 tote sunêkan oti ouk eipen prosechein apo tês zumês [tôn artôn] alla apo tês didachês tôn Pharisaiôn kai Saddoukaiôn.

13 Elthôn de o Iêsous eis ta merê Kaisareias tês Philippou êrôta tous mathêtas autou legôn tina legousin oi anthrôpoi einai ton uion tou anthrôpou? 14 oi de eipan oi men Iôannên ton baptistên, alloi de Êlian, eteroi de Ieremian ê ena tôn prophêtôn. 15 legei autois umeis de tina me legete einai? 16 apokritheis de Simôn Petros eipen su ei o christos o uios tou theou tou zôntos. 17 apokritheis de o Iêsous eipen autô makarios ei, Simôn Bariôna, oti sarx kai aima ouk apekalupsen soi all’ o patêr mou o en [tois] ouranois. 18 kagô de soi legô oti su ei Petros kai epi tautê tê petra oikodomêsô mou tên ekklêsian kai pulai adou ou katischusousin autês. 19 dôsô soi tas kleidas tês basileias tôn ouranôn, kai o ean dêsês epi tês gês estai dedemenon en tois ouranois, kai o ean lusês epi tês gês estai lelumenon en tois ouranois. 20 tote epetimêsen tois mathêtais ina mêdeni eipôsin oti autos estin o christos.

21 Apo tote êrxato Iêsous Christos deiknuein tois mathêtais autou oti dei auton eis Ierosoluma apelthein kai polla pathein apo tôn presbuterôn kai archiereôn kai grammateôn kai apoktanthênai kai tê tritê êmera egerthênai. 22 kai proslabomenos auton o Petros êrxato epitiman autô legôn ileôs soi, kurie ou mê estai soi touto. 23 o de strapheis eipen tô Petrô upage opisô mou, satana skandalon ei emou, oti ou phroneis ta tou theou alla ta tôn anthrôpôn. 24 Tote [o] Iêsous eipen tois mathêtais autou ei tis thelei opisô mou elthein, aparnêsasthô eauton kai aratô ton stauron autou kai akoloutheitô moi. 25 os gar ean thelê tên psuchên autou sôsai apolesei autên os d’ an apolesê tên psuchên autou eneken emou eurêsei autên 26 ti gar ôphelêthêsetai anthrôpos ean ton kosmon olon kerdêsê tên de psuchên autou zêmiôthê? ê ti dôsei anthrôpos antallagma tês psuchês autou? 27 mellei gar o uios tou anthrôpou erchesthai en tê doxê tou patros autou meta tôn angelôn autou, kai tote apodôsei ekastô kata tên praxin autou. 28 amên legô umin oti eisin tines tôn ôde estôtôn oitines ou mê geusôntai thanatou eôs an idôsin ton uion tou anthrôpou erchomenon en tê basileia autou.

Kapitel 17

1 Kai meth’ êmeras ex paralambanei o Iêsous ton Petron kai Iakôbon kai Iôannên ton adelphon autou kai anapherei autous eis oros upsêlon kat’ idian. 2 kai metemorphôthê emprosthen autôn, kai elampsen to prosôpon autou ôs o êlios, ta de imatia autou egeneto leuka ôs to phôs. 3 kai idou ôphthê autois Môusês kai Êlias sullalountes met’ autou. 4 apokritheis de o Petros eipen tô Iêsou kurie kalon estin êmas ôde einai ei theleis, poiêsô ôde treis skênas soi mian kai Môusei mian kai Êlia mian. 5 eti autou lalountos idou nephelê phôteinê epeskiasen autous kai idou phônê ek tês nephelês legousa outos estin o uios mou o agapêtos en ô eudokêsa akouete autou. 6 kai akousantes oi mathêtai epesan epi prosôpon autôn kai ephobêthêsan sphodra. 7 kai prosêlthen o Iêsous kai apsamenos autôn eipen egerthête kai mê phobeisthe. 8 eparantes de tous ophthalmous autôn oudena eidon ei mê auton Iêsoun monon.

9 Kai katabainontôn autôn ek tou orous eneteilato autois o Iêsous legôn mêdeni eipête to orama eôs ou o uios tou anthrôpou ek nekrôn egerthê. 10 Kai epêrôtêsan auton oi mathêtai legontes ti oun oi grammateis legousin oti Êlian dei elthein prôton? 11 o de apokritheis eipen Êlias men erchetai kai apokatastêsei panta 12 legô de umin oti Êlias êdê êlthen, kai ouk epegnôsan auton alla epoiêsan en autô osa êthelêsan outôs kai o uios tou anthrôpou mellei paschein up’ autôn. 13 tote sunêkan oi mathêtai oti peri Iôannou tou baptistou eipen autois.

14 Kai elthontôn pros ton ochlon prosêlthen autô anthrôpos gonupetôn auton 15 kai legôn kurie, eleêson mou ton uion, oti selêniazetai kai kakôs echei pollakis gar piptei eis to pur kai pollakis eis to udôr. 16 kai prosênegka auton tois mathêtais sou, kai ouk êdunêthêsan auton therapeusai. 17 apokritheis de o Iêsous eipen ô genea apistos kai diestrammenê, eôs pote meth’ umôn esomai? eôs pote anexomai umôn pherete moi auton ôde. 18 kai epetimêsen autô o Iêsous kai exêlthen ap’ autou to daimonion kai etherapeuthê o pais apo tês ôras ekeinês. 19 Tote proselthontes oi mathêtai tô Iêsou kat’ idian eipon dia ti êmeis ouk êdunêthêmen ekbalein auto? 20 o de legei autois dia tên oligopistian umôn amên gar legô umin, ean echête pistin ôs kokkon sinapeôs, ereite tô orei toutô metaba enthen ekei, kai metabêsetai kai ouden adunatêsei umin.

21 22 Sustrephomenôn de autôn en tê Galilaia eipen autois o Iêsous mellei o uios tou anthrôpou paradidosthai eis cheiras anthrôpôn, 23 kai apoktenousin auton, kai tê tritê êmera egerthêsetai. kai elupêthêsan sphodra.

24 Elthontôn de autôn eis Kapharnaoum prosêlthon oi ta didrachma lambanontes tô Petrô kai eipan o didaskalos umôn ou telei ta didrachma? 25 legei nai. kai elthonta eis tên oikian proephthasen auton o Iêsous legôn ti soi dokei Simôn? oi basileis tês gês apo tinôn lambanousin telê ê kênson? apo tôn uiôn autôn ê apo tôn allotriôn? 26 eipontos de apo tôn allotriôn, ephê autô o Iêsous ara ge eleutheroi eisin oi uioi. 27 ina de mê skandalisômen autous, poreutheis eis thalassan bale agkistron kai ton anabanta prôton ichthun aron, kai anoixas to stoma autou eurêseis statêra ekeinon labôn dos autois anti emou kai sou.

Kapitel 18

1 En ekeinê tê ôra prosêlthon oi mathêtai tô Iêsou legontes tis ara meizôn estin en tê basileia tôn ouranôn? 2 kai proskalesamenos paidion estêsen auto en mesô autôn 3 kai eipen amên legô umin, ean mê straphête kai genêsthe ôs ta paidia, ou mê eiselthête eis tên basileian tôn ouranôn. 4 ostis oun tapeinôsei eauton ôs to paidion touto, outos estin o meizôn en tê basileia tôn ouranôn. 5 kai os ean dexêtai en paidion toiouto epi tô onomati mou, eme dechetai.

6 Os d’ an skandalisê ena tôn mikrôn toutôn tôn pisteuontôn eis eme, sumpherei autô ina kremasthê mulos onikos peri ton trachêlon autou kai katapontisthê en tô pelagei tês thalassês. 7 Ouai tô kosmô apo tôn skandalôn anagkê gar elthein ta skandala, plên ouai tô anthrôpô di’ ou to skandalon erchetai. 8 Ei de ê cheir sou ê o pous sou skandalizei se ekkopson auton kai bale apo sou kalon soi estin eiselthein eis tên zôên kullon ê chôlon ê duo cheiras ê duo podas echonta blêthênai eis to pur to aiônion. 9 kai ei o ophthalmos sou skandalizei se, exele auton kai bale apo sou kalon soi estin monophthalmon eis tên zôên eiselthein ê duo ophthalmous echonta blêthênai eis tên geennan tou puros.

10 Orate mê kataphronêsête enos tôn mikrôn toutôn legô gar umin oti oi angeloi autôn en ouranois dia pantos blepousin to prosôpon tou patros mou tou en ouranois. 11 12 Ti umin dokei? ean genêtai tini anthrôpô ekaton probata kai planêthê en ex autôn, ouchi aphêsei ta enenêkonta ennea epi ta orê kai poreutheis zêtei to planômenon? 13 kai ean genêtai eurein auto, amên legô umin oti chairei ep’ autô mallon ê epi tois enenêkonta ennea tois mê peplanêmenois. 14 outôs ouk estin thelêma emprosthen tou patros mou tou en ouranois ina apolêtai en tôn mikrôn toutôn.

15 Ean de amartêsê o adelphos sou, upage elegxon auton metaxu sou kai autou monou. ean sou akousê, ekerdêsas ton adelphon sou 16 ean de mê akousê, paralabe meta sou eti ena ê duo ina epi stomatos duo marturôn ê triôn stathê pan rêma 17 ean de parakousê autôn, eipon tê ekklêsia ean de kai tês ekklêsias parakousê, estô soi ôsper o ethnikos kai o telônês.

18 Amên legô umin osa ean dêsête epi tês gês estai dedemena en ouranô, kai osa ean lusête epi tês gês estai lelumena en ouranô. 19 Palin [amên] legô umin oti ean duo sumphônêsôsin ex umôn epi tês gês peri pantos pragmatos ou ean aitêsôntai, genêsetai autois para tou patros mou tou en ouranois. 20 ou gar eisin duo ê treis sunêgmenoi eis to emon onoma, ekei eimi en mesô autôn.

21 Tote proselthôn o Petros eipen [autô] kurie, posakis amartêsei eis eme o adelphos mou kai aphêsô autô? eôs eptakis? 22 legei autô o Iêsous ou legô soi eôs eptakis alla eôs ebdomêkontakis epta. 23 Dia touto ômoiôthê ê basileia tôn ouranôn anthrôpô basilei, os êthelêsen sunarai logon meta tôn doulôn autou. 24 arxamenou de autou sunairein prosêchthê eis autô opheiletês muriôn talantôn. 25 mê echontos de autou apodounai ekeleusen auton o kurios prathênai kai tên gunaika kai ta tekna kai panta osa echei kai apodothênai. 26 pesôn oun o doulos prosekunei autô legôn makrothumêson ep’ emoi, kai panta apodôsô soi. 27 splagchnistheis de o kurios tou doulou [ekeinou] apelusen auton kai to daneion aphêken autô. 28 exelthôn de o doulos ekeinos euren ena tôn sundoulôn autou, os ôpheilen autô ekaton dênaria, kai kratêsas auton epnigen legôn apodos ei ti opheileis. 29 pesôn oun o sundoulos autou parekalei auton legôn makrothumêson ep’ emoi, kai apodôsô soi. 30 o de ouk êthelen alla apelthôn ebalen auton eis phulakên eôs apodô to opheilomenon. 31 idontes oun oi sundouloi autou ta genomena elupêthêsan sphodra kai elthontes diesaphêsan tô kuriô eautôn panta ta genomena. 32 tote proskalesamenos auton o kurios autou legei autô doule ponêre, pasan tên opheilên ekeinên aphêka soi, epei parekalesas me 33 ouk edei kai se eleêsai ton sundoulon sou, ôs kagô se êleêsa? 34 kai orgistheis o kurios autou paredôken auton tois basanistais eôs [ou] apodô pan to opheilomenon. 35 outôs kai o patêr mou o ouranios poiêsei umin, ean mê aphête ekastos tô adelphô autou apo tôn kardiôn umôn.

Kapitel 19

1 Kai egeneto ote etelesen o Iêsous tous logous toutous, metêren apo tês Galilaias kai êlthen eis ta oria tês Ioudaias peran tou Iordanou. 2 kai êkolouthêsan autô ochloi polloi, kai etherapeusen autous ekei.

3 Kai prosêlthon autô Pharisaioi peirazontes auton kai legontes ei exestin apolusai tên gunaika autou kata pasan aitian? 4 o de apokritheis eipen ouk anegnôte oti o ktisas ap’ archês arsen kai thêlu epoiêsen autous? 5 kai eipen eneka toutou kataleipsei anthrôpos ton patera kai tên mêtera kai kollêthêsetai tê gunaiki autou, kai esontai oi duo eis sarka mian. 6 ôste ouketi eisin duo alla sarx mia. o oun o theos sunezeuxen anthrôpos mê chôrizetô. 7 legousin autô ti oun Môusês eneteilato dounai biblion apostasiou kai apolusai? 8 legei autois oti Môusês pros tên sklêrokardian umôn epetrepsen umin apolusai tas gunaikas umôn ap’ archês de ou gegonen outôs. 9 legô de umin oti os an apolusê tên gunaika autou mê epi porneia kai gamêsê allên moichatai. 10 Legousin autô oi mathêtai ei outôs estin ê aitia tou anthrôpou meta tês gunaikos, ou sumpherei gamêsai. 11 o de eipen autois ou pantes chôrousin ton logon all’ ois dedotai. 12 eisin gar eunouchoi oitines ek koilias mêtros egennêthêsan outôs, kai eisin eunouchoi oitines eunouchisthêsan upo tôn anthrôpôn, kai eisin eunouchoi oitines eunouchisan eautous dia tên basileian tôn ouranôn. o dunamenos chôrein chôreitô.

13 Tote prosênechthêsan autô paidia ina tas cheiras epithê autois kai proseuxêtai oi de mathêtai epetimêsan autois. 14 o de Iêsous eipen aphete ta paidia kai mê kôluete auta elthein pros me, tôn gar toioutôn estin ê basileia tôn ouranôn. 15 kai epitheis tas cheiras autois eporeuthê ekeithen.

16 Kai idou eis proselthôn autô eipen didaskale, ti agathon poiêsô ina schô zôên aiônion? 17 o de eipen autô ti me erôtas peri tou agathou? eis estin o agathos ei de theleis eis tên zôên eiselthein, têrei tas entolas. 18 legei autô poias? o de Iêsous ephê to ou phoneuseis, ou moicheuseis, ou klepseis, ou pseudomarturêseis, 19 tima ton patera kai tên mêtera, kai agapêseis ton plêsion sou ôs seauton. 20 legei autô o neaniskos tauta panta ephulaxa ti eti usterô? 21 ephê autô o Iêsous ei theleis teleios einai, upage pôlêson sou ta uparchonta kai dos [tois] ptôchois kai exeis thêsauron en ouranois, kai deuro akolouthei moi. 22 akousas de o neaniskos ton logon [touton] apêlthen lupoumenos ên gar echôn ktêmata polla.

23 O de Iêsous eipen tois mathêtais autou amên legô umin oti plousios duskolôs eiseleusetai eis tên basileian tôn ouranôn. 24 palin de legô umin, eukopôteron estin kamêlon dia trêmatos raphidos eiselthein ê plousion eis tên basileian tou theou. 25 akousantes de oi mathêtai exeplêssonto sphodra legontes tis ara dunatai sôthênai? 26 emblepsas de o Iêsous eipen autois para anthrôpois touto adunaton estin, para de theô panta dunata. 27 Tote apokritheis o Petros eipen autô idou êmeis aphêkamen panta kai êkolouthêsamen soi ti ara estai êmin? 28 o de Iêsous eipen autois amên legô umin oti umeis oi akolouthêsantes moi en tê palingenesia, otan kathisê o uios tou anthrôpou epi thronou doxês autou, kathêsesthe kai umeis epi dôdeka thronous krinontes tas dôdeka phulas tou Israêl. 29 kai pas ostis aphêken oikias ê adelphous ê adelphas ê patera ê mêtera ê tekna ê agrous eneken tou emou onomatos, pollaplasiona lêmpsetai kai zôên aiônion klêronomêsei. 30 polloi de esontai prôtoi eschatoi kai eschatoi prôtoi.

Kapitel 20

1 Omoia gar estin ê basileia tôn ouranôn anthrôpô oikodespotê, ostis exêlthen ama prôi misthôsasthai ergatas eis ton ampelôna autou. 2 sumphônêsas de meta tôn ergatôn ek dênariou tên êmeran apesteilen autous eis ton ampelôna autou. 3 kai exelthôn peri tritên ôran eiden allous estôtas en tê agora argous 4 kai ekeinois eipen upagete kai umeis eis ton ampelôna, kai o ean ê dikaion dôsô umin. 5 oi de apêlthon. palin [de] exelthôn peri ektên kai enatên ôran epoiêsen ôsautôs. 6 peri de tên endekatên exelthôn euren allous estôtas kai legei autois ti ôde estêkate olên tên êmeran argoi? 7 legousin autô oti oudeis êmas emisthôsato. legei autois upagete kai umeis eis ton ampelôna. 8 opsias de genomenês legei o kurios tou ampelônos tô epitropô autou kaleson tous ergatas kai apodos ton misthon arxamenos apo tôn eschatôn eôs tôn prôtôn. 9 elthontes de oi peri tên endekatên ôran elabon ana dênarion. 10 kai elthontes oi prôtoi enomisan oti pleion lêmpsontai kai elabon [to] ana dênarion kai autoi. 11 labontes de egonguzon kata tou oikodespotou 12 legontes outoi oi eschatoi mian ôran epoiêsan, kai isous autous êmin epoiêsas tois bastasasin to baros tês êmeras kai ton kausôna. 13 o de apokritheis eni autôn eipen etaire, ouk adikô se ouchi dênariou sunephônêsas moi? 14 aron to son kai upage. thelô de toutô tô eschatô dounai ôs kai soi 15 ouk exestin moi o thelô poiêsai en tois emois? ê o ophthalmos sou ponêros estin oti egô agathos eimi? 16 outôs esontai oi eschatoi prôtoi kai oi prôtoi eschatoi.

17 Mellôn de anabainein Iêsous eis Ierosoluma parelaben tous dôdeka [mathêtas] kat’ idian kai en tê odô eipen autois 18 idou anabainomen eis Ierosoluma, kai o uios tou anthrôpou paradothêsetai tois archiereusin kai grammateusin kai katakrinousin auton [thanatô] 19 kai paradôsousin auton tois ethnesin eis to empaixai kai mastigôsai kai staurôsai, kai tê tritê êmera egerthêsetai.

20 Tote prosêlthen autô ê mêtêr tôn uiôn Zebedaiou meta tôn uiôn autês proskunousa kai aitousa ti ap’ autou. 21 o de eipen autê ti theleis? legei autô eipe ina kathisôsin outoi oi duo uioi mou eis ek dexiôn kai eis ex euônumôn sou en tê basileia sou. 22 apokritheis de o Iêsous eipen ouk oidate ti aiteisthe. dunasthe piein to potêrion o egô mellô pinein? legousin autô dunametha. 23 legei autois to men potêrion mou piesthe, to de kathisai ek dexiôn mou kai ex euônumôn ouk estin emon dounai, all’ ois êtoimastai upo tou patros mou. 24 Kai akousantes oi deka êganaktêsan peri tôn duo adelphôn. 25 o de Iêsous proskalesamenos autous eipen oidate oti oi archontes tôn ethnôn katakurieuousin autôn kai oi megaloi katexousiazousin autôn. 26 ouch outôs estin en umin all’ os an thelê en umin megas genesthai estai umôn diakonos, 27 kai os an thelê en umin einai prôtos estai umôn doulos 28 ôsper o uios tou anthrôpou ouk êlthen diakonêthênai alla diakonêsai kai dounai tên psuchên autou lutron anti pollôn.

29 Kai ekporeuomenôn autôn apo Ierichô êkolouthêsen autô ochlos polus. 30 kai idou duo tuphloi kathêmenoi para tên odon akousantes oti Iêsous paragei, ekraxan legontes kurie, eleêson êmas, uios Dauid. 31 o de ochlos epetimêsen autois ina siôpêsôsin oi de meizon ekraxan legontes kurie, eleêson êmas, uios Dauid. 32 kai stas [o] Iêsous ephônêsen autous kai eipen ti thelete poiêsô umin? 33 legousin autô kurie, ina anoigôsin oi ophthalmoi êmôn. 34 splagchnistheis de o Iêsous êpsato tôn ommatôn autôn, kai eutheôs aneblepsan kai êkolouthêsan autô.

Kapitel 21

1 Kai ote êngisan eis Ierosoluma kai êlthon eis Bêthphagê eis to oros tôn elaiôn, tote Iêsous apesteilen duo mathêtas 2 legôn autois poreuesthe eis tên kômên tên katenanti umôn kai eutheôs eurêsete onon dedemenên kai pôlon met’ autês lusantes agagete moi. 3 kai ean tis umin eipê ti, ereite oti o kurios autôn chreian echei euthus de apostelei autous. 4 touto de gegonen ina plêrôthê to rêthen dia tou prophêtou legontos

5 eipate tê thugatri Siôn
idou o basileus sou erchetai soi
praus kai epibebêkôs epi onon
kai epi pôlon uion upozugiou.

6 poreuthentes de oi mathêtai kai poiêsantes kathôs sunetaxen autois o Iêsous 7 êgagon tên onon kai ton pôlon kai epethêkan ep’ autôn ta imatia, kai epekathisen epanô autôn. 8 o de pleistos ochlos estrôsan eautôn ta imatia en tê odô, alloi de ekopton kladous apo tôn dendrôn kai estrônnuon en tê odô. 9 oi de ochloi oi proagontes auton kai oi akolouthountes ekrazon legontes

ôsanna tô uiô Dauid
eulogêmenos o erchomenos en onomati kuriou
ôsanna en tois upsistois.

10 Kai eiselthontos autou eis Ierosoluma eseisthê pasa ê polis legousa tis estin outos? 11 oi de ochloi elegon outos estin o prophêtês Iêsous o apo Nazareth tês Galilaias.

12 Kai eisêlthen Iêsous eis to ieron kai exebalen pantas tous pôlountas kai agorazontas en tô ierô, kai tas trapezas tôn kollubistôn katestrepsen kai tas kathedras tôn pôlountôn tas peristeras, 13 kai legei autois gegraptai

o oikos mou oikos proseuchês klêthêsetai,
umeis de auton poieite spêlaion lêstôn.

14 kai prosêlthon autô tuphloi kai chôloi en tô ierô, kai etherapeusen autous. 15 idontes de oi archiereis kai oi grammateis ta thaumasia a epoiêsen kai tous paidas tous krazontas en tô ierô kai legontas ôsanna tô uiô Dauid, êganaktêsan 16 kai eipan autô akoueis ti outoi legousin? o de Iêsous legei autois nai. oudepote anegnôte oti ek stomatos nêpiôn kai thêlazontôn katêrtisô ainon? 17 kai katalipôn autous exêlthen exô tês poleôs eis Bêthanian kai êulisthê ekei.

18 Prôi de epanagagôn eis tên polin epeinasen. 19 kai idôn sukên mian epi tês odou êlthen ep’ autên kai ouden euren en autê ei mê phulla monon, kai legei autê ou mêketi ek sou karpos genêtai eis ton aiôna. kai exêranthê parachrêma ê sukê. 20 Kai idontes oi mathêtai ethaumasan legontes pôs parachrêma exêranthê ê sukê? 21 apokritheis de o Iêsous eipen autois amên legô umin, ean echête pistin kai mê diakrithête, ou monon to tês sukês poiêsete, alla kan tô orei toutô eipête arthêti kai blêthêti eis tên thalassan genêsetai 22 kai panta osa an aitêsête en tê proseuchê pisteuontes lêpmpsesthe.

23 Kai elthontos autou eis to ieron prosêlthon autô didaskonti oi archiereis kai oi presbuteroi tou laou legontes en poia exousia tauta poieis? kai tis soi edôken tên exousian tautên? 24 apokritheis [de] o Iêsous eipen autois erôtêsô umas kagô logon ena, on ean eipête moi kagô umin erô en poia exousia tauta poiô 25 to baptisma to Iôannou pothen ên? ex ouranou ê ex anthrôpôn? oi de dielogizonto en eautois legontes ean eipômen ex ouranou, erei êmin dia ti oun ouk episteusate autô? 26 ean de eipômen ex anthrôpôn, phoboumetha ton ochlon, pantes gar ôs prophêtên echousin ton Iôannên. 27 kai apokrithentes tô Iêsou eipan ouk oidamen. ephê autois kai autos oude egô legô umin en poia exousia tauta poiô.

28 Ti de umin dokei? anthrôpos eichen tekna duo. proselthôn tô prôtô eipen teknon, upage sêmeron ergazou en tô ampelôni. 29 o de apokritheis eipen egô, kurie, kai ouk apêlthen. 30 proselthôn de tô deuterô eipen ôsautôs. o de apokritheis eipen ou thelô, usteron metamelêtheis apêlthen. 31 tis ek tôn duo epoiêsen to thelêma tou patros? legousin o usteros. legei autois o Iêsous amên legô umin oti oi telônai kai ai pornai proagousin umas eis tên basileian tou theou. 32 êlthen gar Iôannês pros umas en odô dikaiosunês kai ouk episteusate autô, oi de telônai kai ai pornai episteusan autô umeis de idontes oude metemelêthête usteron tou pisteusai autô.

33 Allên parabolên akousate. anthrôpos ên oikodespotês ostis ephuteusen ampelôna kai phragmon autô periethêken kai ôruxen en autô lênon kai ôkodomêsen purgon kai exedeto auton geôrgois kai apedêmêsen. 34 ote de êngisen o kairos tôn karpôn, apesteilen tous doulous autou pros tous geôrgous labein tous karpous autou. 35 kai labontes oi geôrgoi tous doulous autou on men edeiran, on de apekteinan, on de elithobolêsan. 36 palin apesteilen allous doulous pleionas tôn prôtôn. kai epoiêsan autois ôsautôs. 37 usteron de apesteilen pros autous ton uion autou legôn entrapêsontai ton uion mou. 38 oi de geôrgoi idontes ton uion eipon en eautois outos estin o klêronomos deute apokteinômen auton kai schômen tên klêronomian autou, 39 kai labontes auton exebalon exô tou ampelônos kai apekteinan. 40 otan oun elthê o kurios tou ampelônos, ti poiêsei tois geôrgois ekeinois? 41 legousin autô kakous kakôs apolesei autous kai ton ampelôna ekdôsetai allois geôrgois, oitines apodôsousin autô tous karpous en tois kairois autôn. 42 Legei autois o Iêsous oudepote anegnôte en tais graphais

lithon on apedokimasan oi oikodomountes,
outos egenêthê eis kephalên gônias
para kuriou egeneto autê
kai estin thaumastê en ophthalmois êmôn?

43 dia touto legô umin oti arthêsetai aph’ umôn ê basileia tou theou kai dothêsetai ethnei poiounti tous karpous autês. 44 [kai o pesôn epi ton lithon touton sunthlasthêsetai eph’ on d’ an pesê likmêsei auton.]

45 Kai akousantes oi archiereis kai oi Pharisaioi tas parabolas autou egnôsan oti peri autôn legei 46 kai zêtountes auton kratêsai ephobêthêsan tous ochlous, epei eis prophêtên auton eichon.

Kapitel 22

1 Kai apokritheis o Iêsous palin eipen en parabolais autois legôn 2 ômoiôthê ê basileia tôn ouranôn anthrôpô basilei, ostis epoiêsen gamous tô uiô autou. 3 kai apesteilen tous doulous autou kalesai tous keklêmenous eis tous gamous, kai ouk êthelon elthein. 4 palin apesteilen allous doulous legôn eipate tois keklêmenois idou to ariston mou êtoimaka, oi tauroi mou kai ta sitista tethumena kai panta etoima deute eis tous gamous. 5 oi de amelêsantes apêlthon, os men eis ton idion agron, os de epi tên emporian autou 6 oi de loipoi kratêsantes tous doulous autou ubrisan kai apekteinan. 7 o de basileus ôrgisthê kai pempsas ta strateumata autou apôlesen tous phoneis ekeinous kai tên polin autôn eneprêsen. 8 tote legei tois doulois autou o men gamos etoimos estin, oi de keklêmenoi ouk êsan axioi 9 poreuesthe oun epi tas diexodous tôn odôn kai osous ean eurête kalesate eis tous gamous. 10 kai exelthontes oi douloi ekeinoi eis tas odous sunêgagon pantas ous euron ponêrous te kai agathous kai eplêsthê o numphôn anakeimenôn. 11 eiselthôn de o basileus theasasthai tous anakeimenous eiden ekei anthrôpon ouk endedumenon enduma gamou, 12 kai legei autô etaire, pôs eisêlthes ôde mê echôn enduma gamou? o de ephimôthê? 13 tote o basileus eipen tois diakonois dêsantes autou podas kai cheiras ekbalete auton eis to skotos to exôteron ekei estai o klauthmos kai o brugmos tôn odontôn. 14 polloi gar eisin klêtoi, oligoi de eklektoi.

15 Tote poreuthentes oi Pharisaioi sumboulion elabon opôs auton pagideusôsin en logô. 16 kai apostellousin autô tous mathêtas autôn meta tôn Êrôdianôn legontas didaskale, oidamen oti alêthês ei kai tên odon tou theou en alêtheia didaskeis kai ou melei soi peri oudenos. ou gar blepeis eis prosôpon anthrôpôn, 17 eipon oun êmin ti soi dokei exestin dounai kênson Kaisari ê ou? 18 gnous de o Iêsous tên ponêrian autôn eipen ti me peirazete, upokritai? 19 epideixate moi to nomisma tou kênsou. oi de prosênegkan autô dênarion. 20 kai legei autois tinos ê eikôn autê kai ê epigraphê? 21 legousin Kaisaros. tote legei autois apodote oun ta Kaisaros Kaisari kai ta tou theou tô theô. 22 kai akousantes ethaumasan, kai aphentes auton apêlthan.

23 En ekeinê tê êmera prosêlthon autô Saddoukaioi, legontes mê einai anastasin, kai epêrôtêsan auton 24 legontes didaskale, Môusês eipen ean tis apothanê mê echôn tekna, epigambreusei o adelphos autou tên gunaika autou kai anastêsei sperma tô adelphô autou. 25 êsan de par’ êmin epta adelphoi kai o prôtos gêmas eteleutêsen, kai mê echôn sperma aphêken tên gunaika autou tô adelphô autou 26 omoiôs kai o deuteros kai o tritos eôs tôn epta. 27 usteron de pantôn apethanen ê gunê. 28 en tê anastasei oun tinos tôn epta estai gunê? pantes gar eschon autên 29 apokritheis de o Iêsous eipen autois planasthe mê eidotes tas graphas mêde tên dunamin tou theou 30 en gar tê anastasei oute gamousin oute gamizontai, all’ ôs angeloi en tô ouranô eisin. 31 peri de tês anastaseôs tôn nekrôn ouk anegnôte to rêthen umin upo tou theou legontos 32 egô eimi o theos Abraam kai o theos Isaak kai o theos Iakôb? ouk estin [o] theos nekrôn alla zôntôn. 33 kai akousantes oi ochloi exeplêssonto epi tê didachê autou.

34 Oi de Pharisaioi akousantes oti ephimôsen tous Saddoukaious sunêchthêsan epi to auto, 35 kai epêrôtêsen eis ex autôn nomikos peirazôn auton 36 didaskale, poia entolê megalê en tô nomô? 37 o de ephê autô agapêseis kurion ton theon sou en olê kardia sou kai en olê tê psuchê sou kai en olê tê dianoia sou 38 autê estin ê megalê kai prôtê entolê. 39 deutera omoia autê agapêseis ton plêsion sou ôs seauton. 40 en tautais tais dusin entolais olos o nomos krematai kai oi prophêtai.

41 Sunêgmenôn de tôn Pharisaiôn epêrôtêsen autous o Iêsous 42 legôn ti umin dokei peri tou christou? tinos uios estin? legousin autô tou Dauid. 43 legei autois pôs oun Dauid en pneumati kalei auton kurion legôn

44 eipen kurios tô kuriô mou
kathou ek dexiôn mou
eôs an thô tous echthrous sou upokatô tôn podôn sou?

45 ei oun Dauid kalei auton kurion, pôs uios autou estin? 46 kai oudeis edunato apokrithênai autô logon oude etolmêsen tis ap’ ekeinês tês êmeras eperôtêsai auton ouketi.

Kapitel 23

1 Tote [o] Iêsous elalêsen tois ochlois kai tois mathêtais autou 2 legôn epi tês Môuseôs kathedras ekathisan oi grammateis kai oi Pharisaioi. 3 panta oun osa ean eipôsin umin poiêsate kai têreite, kata de ta erga autôn mê poieite legousin gar kai ou poiousin. 4 desmeuousin de phortia barea kai epititheasin epi tous ômous tôn anthrôpôn, autoi de tô daktulô autôn ou thelousin kinêsai auta. 5 panta de ta erga autôn poiousin pros to theathênai tois anthrôpois platunousin gar ta phulaktêria autôn kai megalunousin ta kraspeda, 6 philousin de tên prôtoklisian en tois deipnois kai tas prôtokathedrias en tais sunagôgais 7 kai tous aspasmous en tais agorais kai kaleisthai upo tôn anthrôpôn rabbi 8 umeis de mê klêthête rabbi eis gar estin umôn o didaskalos, pantes de umeis adelphoi este. 9 kai patera mê kalesête umôn epi tês gês, eis gar estin umôn o patêr o ouranios. 10 mêde klêthête kathêgêtai, oti kathêgêtês umôn estin eis o Christos. 11 o de meizôn umôn estai umôn diakonos. 12 ostis de upsôsei eauton tapeinôthêsetai kai ostis tapeinôsei eauton upsôthêsetai.

13 Ouai de umin grammateis kai Pharisaioi upokritai, oti kleiete tên basileian tôn ouranôn emprosthen tôn anthrôpôn umeis gar ouk eiserchesthe oude tous eiserchomenous aphiete eiselthein.

14 15 Ouai umin grammateis kai Pharisaioi upokritai, oti periagete tên thalassan kai tên xêran poiêsai ena prosêluton, kai otan genêtai poieite auton uion geennês diploteron umôn.

16 Ouai umin, odêgoi tuphloi oi legontes os an omosê en tô naô, ouden estin os d’ an omosê en tô chrusô tou naou, opheilei. 17 môroi kai tuphloi, tis gar meizôn estin, o chrusos ê o naos o agiasas ton chruson? 18 kai os an omosê en tô thusiastêriô ouden estin os d’ an omosê en tô dôrô tô epanô autou opheilei. 19 tuphloi, ti gar meizon, to dôron ê to thusiastêrion to agiazon to dôron? 20 o oun omosas en tô thusiastêriô omnuei en autô kai en pasi tois epanô autou 21 kai o omosas en tô naô omnuei en autô kai en tô katoikounti auton, 22 kai o omosas en tô ouranô omnuei en tô thronô tou theou kai en tô kathêmenô epanô autou.

23 Ouai umin grammateis kai Pharisaioi upokritai, oti apodekatoute to êduosmon kai to anêthon kai to kuminon kai aphêkate ta barutera tou nomou, tên krisin kai to eleos kai tên pistin tauta de edei poiêsai kakeina mê apheinai. 24 odêgoi tuphloi, diulizontes ton kônôpa, tên de kamêlon katapinontes.

25 Ouai umin grammateis kai Pharisaioi upokritai, oti katharizete to exôthen tou potêriou kai tês paropsidos, esôthen de gemousin ex arpagês kai akrasias. 26 Pharisaie tuphle, katharison prôton to entos tou potêriou, [kai tês paropsidos] ina genêtai kai to ektos autou katharon.

27 Ouai umin grammateis kai Pharisaioi upokritai, oti paromoiazete taphois kekoniamenois, oitines exôthen men phainontai ôraioi, esôthen de gemousin osteôn nekrôn kai pasês akatharsias. 28 outôs kai umeis exôthen men phainesthe tois anthrôpois dikaioi, esôthen de este mestoi upokriseôs kai anomias.

29 Ouai umin grammateis kai Pharisaioi upokritai, oti oikodomeite tous taphous tôn prophêtôn kai kosmeite ta mnêmeia tôn dikaiôn, 30 kai legete ei êmetha en tais êmerais tôn paterôn êmôn ouk an êmetha autôn koinônoi en tô aimati tôn prophêtôn. 31 ôste martureite eautois oti uioi este tôn phoneusantôn tous prophêtas. 32 kai umeis plêrôsate to metron tôn paterôn umôn. 33 opheis gennêmata echidnôn, pôs phugête apo tês kriseôs tês geennês? 34 Dia touto idou egô apostellô pros umas prophêtas kai sophous kai grammateis ex autôn apokteneite kai staurôsete kai ex autôn mastigôsete en tais sunagôgais umôn kai diôxete apo poleôs eis polin 35 opôs elthê eph’ umas pan aima dikaion ekchunnomenon epi tês gês apo tou aimatos Abel tou dikaiou eôs tou aimatos Zachariou uiou Barachiou, on ephoneusate metaxu tou naou kai tou thusiastêriou. 36 amên legô umin, êxei tauta panta epi tên genean tautên.

37 Ierousalêm Ierousalêm, ê apokteinousa tous prophêtas kai lithobolousa tous apestalmenous pros autên, posakis êthelêsa episunagagein ta tekna sou, on tropon ornis episunagei ta nossia [autês] upo tas pterugas, kai ouk êthelêsate. 38 idou aphietai umin o oikos umôn. 39 legô gar umin, ou mê me idête ap’ arti eôs an eipête eulogêmenos o erchomenos en onomati kuriou.

Kapitel 24

1 Kai exelthôn o Iêsous apo tou ierou eporeueto, kai prosêlthon oi mathêtai autou epideixai autô tas oikodomas tou ierou. 2 o de apokritheis eipen autois ou blepete tauta panta? amên legô umin, ou mê aphethê ôde lithos epi lithon os ou kataluthêsetai.

3 Kathêmenou de autou epi tou orous tôn elaiôn prosêlthon autô oi mathêtai kat’ idian legontes eipon êmin, pote tauta estai kai ti to sêmeion tês sês parousias kai sunteleias tou aiônos? 4 Kai apokritheis o Iêsous eipen autois blepete mê tis umas planêsê 5 polloi gar eleusontai epi tô onomati mou legontes egô eimi o christos, kai pollous planêsousin. 6 mellêsete de akouein polemous kai akoas polemôn orate mê throeisthe dei gar genesthai, all’ oupô estin to telos. 7 egerthêsetai gar ethnos epi ethnos kai basileia epi basileian kai esontai limoi kai seismoi kata topous 8 panta de tauta archê ôdinôn. 9 Tote paradôsousin umas eis thlipsin kai apoktenousin umas, kai esesthe misoumenoi upo pantôn tôn ethnôn dia to onoma mou. 10 kai tote skandalisthêsontai polloi kai allêlous paradôsousin kai misêsousin allêlous 11 kai polloi pseudoprophêtai egerthêsontai kai planêsousin pollous 12 kai dia to plêthunthênai tên anomian psugêsetai ê agapê tôn pollôn. 13 o de upomeinas eis telos outos sôthêsetai. 14 kai kêruchthêsetai touto to euangelion tês basileias en olê tê oikoumenê eis marturion pasin tois ethnesin, kai tote êxei to telos.

15 Otan oun idête to bdelugma tês erêmôseôs to rêthen dia Daniêl tou prophêtou estos en topô agiô o anaginôskôn noeitô, 16 tote oi en tê Ioudaia pheugetôsan eis ta orê, 17 o epi tou dômatos mê katabatô arai ta ek tês oikias autou. 18 kai o en tô agrô mê epistrepsatô opisô arai to imation autou. 19 ouai de tais en gastri echousais kai tais thêlazousais en ekeinais tais êmerais. 20 proseuchesthe de ina mê genêtai ê phugê umôn cheimônos mêde sabbatô. 21 estai gar tote thlipsis megalê oia ou gegonen ap’ archês kosmou eôs tou nun oud’ ou mê genêtai. 22 kai ei mê ekolobôthêsan ai êmerai ekeinai, ouk an esôthê pasa sarx dia de tous eklektous kolobôthêsontai ai êmerai ekeinai. 23 Tote ean tis umin eipê idou ôde o christos, ê ôde, mê pisteusête. 24 egerthêsontai gar pseudochristoi kai pseudoprophêtai kai dôsousin sêmeia megala kai terata ôste planasthai, ei dunaton, kai tous eklektous. 25 idou proeirêka umin. 26 ean oun eipôsin umin idou en tê erêmô estin, mê exelthête idou en tois tameiois, mê pisteusête 27 ôsper gar ê astrapê exerchetai apo anatolôn kai phainetai eôs dusmôn, outôs estai ê parousia tou uiou tou anthrôpou 28 opou ean ê to ptôma, ekei sunachthêsontai oi aetoi.

29 Eutheôs de meta tên thlipsin tôn êmerôn ekeinôn
o êlios skotisthêsetai kai,
ê selênê ou dôsei to phengos autês,
kai oi asteres pesountai apo tou ouranou,
kai ai dunameis tôn ouranôn saleuthêsontai.

30 kai tote phanêsetai to sêmeion tou uiou tou anthrôpou en ouranô, kai tote kopsontai pasai ai phulai tês gês kai opsontai ton uion tou anthrôpou erchomenon epi tôn nephelôn tou ouranou meta dunameôs kai doxês pollês 31 kai apostelei tous angelous autou meta salpingos megalês, kai episunaxousin tous eklektous autou ek tôn tessarôn anemôn ap’ akrôn ouranôn eôs [tôn] akrôn autôn.

32 Apo de tês sukês mathete tên parabolên otan êdê o klados autês genêtai apalos kai ta phulla ekphuê, ginôskete oti engus to theros 33 outôs kai umeis otan idête panta tauta, ginôskete oti engus estin epi thurais. 34 amên legô umin oti ou mê parelthê ê genea autê eôs [an] panta tauta genêtai. 35 o ouranos kai ê gê pareleusetai, oi de logoi mou ou mê parelthôsin.

36 Peri de tês êmeras ekeinês kai ôras oudeis oiden, oude oi angeloi tôn ouranôn oude o uios, ei mê o patêr monos. 37 Ôsper gar ai êmerai tou Nôe, outôs estai ê parousia tou uiou tou anthrôpou. 38 ôs gar êsan en tais êmerais [ekeinais] tais pro tou kataklusmou trôgontes kai pinontes, gamountes kai gamizontes, achri ês êmeras eisêlthen Nôe eis tên kibôton, 39 kai ouk egnôsan eôs êlthen o kataklusmos kai êren apantas, outôs estai ê parousia tou uiou tou anthrôpou. 40 tote esontai duo en tô agrô, eis paralambanetai kai eis aphietai 41 duo alêthousai en tô mulô, mia paralambanetai kai mia aphietai. 42 Grêgoreite oun, oti ouk oidate poia êmera o kurios umôn erchetai. 43 Ekeino de ginôskete oti ei êdei o oikodespotês poia phulakê o kleptês erchetai egrêgorêsen an kai ouk an eiasen dioruchthênai tên oikian autou. 44 dia touto kai umeis ginesthe etoimoi, oti ê ou dokeite ôra o uios tou anthrôpou erchetai.

45 Tis ara estin o pistos doulos kai phronimos on katestêsen o kurios epi tês oiketeias autou tou dounai autois tên trophên en kairô? 46 makarios o doulos ekeinos on elthôn o kurios autou eurêsei outôs poiounta 47 amên legô umin oti epi pasin tois uparchousin autou katastêsei auton. 48 ean de eipê o kakos doulos ekeinos en tê kardia autou chronizei mou o kurios, 49 kai arxêtai tuptein tous sundoulous autou, esthiê de kai pinê meta tôn methuontôn, 50 êxei o kurios tou doulou ekeinou en êmera ê ou prosdoka kai en ôra ê ou ginôskei, 51 kai dichotomêsei auton kai to meros autou meta tôn upokritôn thêsei ekei estai o klauthmos kai o brugmos tôn odontôn.

Kapitel 25

10 jomfruer til Jesus. Hvad siger Bibelen om plygami?
10 brudepiger

1 Tote omoiôthêsetai ê basileia tôn ouranôn deka parthenois, aitines labousai tas lampadas eautôn exêlthon eis upantêsin tou numphiou. 2 pente de ex autôn êsan môrai kai pente phronimoi. 3 ai gar môrai labousai tas lampadas [autôn] ouk elabon meth’ eautôn elaion. 4 ai de phronimoi elabon elaion en tois angeiois meta tôn lampadôn eautôn. 5 chronizontos de tou numphiou enustaxan pasai kai ekatheudon. 6 mesês de nuktos kraugê gegonen idou o numphios, exerchesthe eis apantêsin. 7 tote êgerthêsan pasai ai parthenoi ekeinai kai ekosmêsan tas lampadas eautôn. 8 ai de môrai tais phronimois eipan dote êmin ek tou elaiou umôn oti ai lampades êmôn sbennuntai. 9 apekrithêsan de ai phronimoi legousai mêpote ou mê arkesê êmin kai umin poreuesthe mallon pros tous pôlountas kai agorasate eautais. 10 aperchomenôn de autôn agorasai êlthen o numphios, kai ai etoimoi eisêlthon met’ autou eis tous gamous kai ekleisthê ê thura. 11 usteron de erchontai kai ai loipai parthenoi legousai kurie kurie, anoixon êmin. 12 o de apokritheis eipen amên legô umin, ouk oida umas. 13 grêgoreite oun oti ouk oidate tên êmeran oude tên ôran.

14 Ôsper gar anthrôpos apodêmôn ekalesen tous idious doulous kai paredôken autois ta uparchonta autou, 15 kai ô men edôken pente talanta ô de duo, ô de en, ekastô kata tên idian dunamin kai apedêmêsen. eutheôs 16 poreutheis o ta pente talanta labôn êrgasato en autois kai ekerdêsen alla pente 17 ôsautôs o ta duo ekerdêsen alla duo. 18 o de to en labôn apelthôn ôruxen gên kai ekrupsen to argurion tou kuriou autou. 19 meta de polun chronon erchetai o kurios tôn doulôn ekeinôn kai sunairei logon met’ autôn. 20 kai proselthôn o ta pente talanta labôn prosênegken alla pente talanta legôn kurie pente talanta moi paredôkas ide alla pente talanta ekerdêsa. 21 ephê autô o kurios autou eu, doule agathe kai piste, epi oliga ês pistos, epi pollôn se katastêsô eiselthe eis tên charan tou kuriou sou. 22 proselthôn kai o ta duo talanta eipen kurie, duo talanta moi paredôkas ide alla duo talanta ekerdêsa. 23 ephê autô o kurios autou eu, doule agathe kai piste, epi oliga ês pistos, epi pollôn se katastêsô eiselthe eis tên charan tou kuriou sou. 24 proselthôn de kai o to en talanton eilêphôs eipen kurie, egnôn se oti sklêros ei anthrôpos, therizôn opou ouk espeiras kai sunagôn othen ou dieskorpisas, 25 kai phobêtheis apelthôn ekrupsa to talanton sou en tê gê ide echeis to son. 26 apokritheis de o kurios autou eipen autô ponêre doule kai oknêre, êdeis oti therizô opou ouk espeira kai sunagô othen ou dieskorpisa? 27 edei se oun balein ta arguria mou tois trapezitais kai elthôn egô ekomisamên an to emon sun tokô. 28 arate oun ap’ autou to talanton kai dote tô echonti ta deka talanta 29 tô gar echonti panti dothêsetai kai perisseuthêsetai, tou de mê echontos kai o echei arthêsetai ap’ autou. 30 kai ton achreion doulon ekbalete eis to skotos to exôteron ekei estai o klauthmos kai o brugmos tôn odontôn.

31 Otan de elthê o uios tou anthrôpou en tê doxê autou kai pantes oi angeloi met’ autou, tote kathisei epi thronou doxês autou 32 kai sunachthêsontai emprosthen autou panta ta ethnê, kai aphorisei autous ap’ allêlôn, ôsper o poimên aphorizei ta probata apo tôn eriphôn, 33 kai stêsei ta men probata ek dexiôn autou, ta de eriphia ex euônumôn. 34 tote erei o basileus tois ek dexiôn autou deute oi eulogêmenoi tou patros mou, klêronomêsate tên êtoimasmenên umin basileian apo katabolês kosmou. 35 epeinasa gar kai edôkate moi phagein, edipsêsa kai epotisate me, xenos êmên kai sunêgagete me, 36 gumnos kai periebalete me, êsthenêsa kai epeskepsasthe me, en phulakê êmên kai êlthate pros me, 37 tote apokrithêsontai autô oi dikaioi legontes kurie, pote se eidomen peinônta kai ethrepsamen, ê dipsônta kai epotisamen? 38 pote de se eidomen xenon kai sunêgagomen, ê gumnon kai periebalomen? 39 pote de se eidomen asthenounta ê en phulakê kai êlthomen pros se? 40 kai apokritheis o basileus erei autois amên legô umin, eph’ oson epoiêsate eni toutôn tôn adelphôn mou tôn elachistôn, emoi epoiêsate.

41 tote erei kai tois ex euônumôn poreuesthe ap’ emou katêramenoi eis to pur to aiônion to êtoimasmenon tô diabolô kai tois angelois autou. 42 epeinasa gar kai ouk edôkate moi phagein, [kai] edipsêsa kai ouk epotisate me, 43 xenos êmên kai ou sunêgagete me, gumnos kai ou periebalete me, asthenês kai en phulakê kai ouk epeskepsasthe me. 44 tote apokrithêsontai kai autoi legontes kurie, pote se eidomen peinônta ê dipsônta ê xenon ê gumnon ê asthenê ê en phulakê kai ou diêkonêsamen soi? 45 tote apokrithêsetai autois legôn amên legô umin, eph’ oson ouk epoiêsate eni toutôn tôn elachistôn, oude emoi epoiêsate. 46 kai apeleusontai outoi eis kolasin aiônion, oi de dikaioi eis zôên aiônion.

Kapitel 26

1 Kai egeneto ote etelesen o Iêsous pantas tous logous toutous, eipen tois mathêtais autou 2 oidate oti meta duo êmeras to pascha ginetai, kai o uios tou anthrôpou paradidotai eis to staurôthênai. 3 Tote sunêchthêsan oi archiereis kai oi presbuteroi tou laou eis tên aulên tou archiereôs tou legomenou Kaiapha 4 kai sunebouleusanto ina ton Iêsoun dolô kratêsôsin kai apokteinôsin 5 elegon de mê en tê eortê ina mê thorubos genêtai en tô laô.

6 Tou de Iêsou genomenou en Bêthania en oikia Simônos tou leprou, 7 prosêlthen autô gunê echousa alabastron murou barutimou kai katecheen epi tês kephalês autou anakeimenou. 8 idontes de oi mathêtai êganaktêsan legontes eis ti ê apôleia autê? 9 edunato gar touto prathênai pollou kai dothênai ptôchois. 10 gnous de o Iêsous eipen autois ti kopous parechete tê gunaiki? ergon gar kalon êrgasato eis eme 11 pantote gar tous ptôchous echete meth’ eautôn, eme de ou pantote echete 12 balousa gar autê to muron touto epi tou sômatos mou pros to entaphiasai me epoiêsen. 13 amên legô umin, opou ean kêruchthê to euangelion touto en olô tô kosmô, lalêthêsetai kai o epoiêsen autê eis mnêmosunon autês.

14 Tote poreutheis eis tôn dôdeka, o legomenos Ioudas Iskariôtês pros tous archiereis 15 eipen ti thelete moi dounai, kagô umin paradôsô auton? oi de estêsan autô triakonta arguria. 16 kai apo tote ezêtei eukairian ina auton paradô.

17 Tê de prôtê tôn azumôn prosêlthon oi mathêtai tô Iêsou legontes pou theleis etoimasômen soi phagein to pascha? 18 o de eipen upagete eis tên polin pros ton deina kai eipate autô o didaskalos legei o kairos mou engus estin, pros se poiô to pascha meta tôn mathêtôn mou. 19 kai epoiêsan oi mathêtai ôs sunetaxen autois o Iêsous kai êtoimasan to pascha. 20 Opsias de genomenês anekeito meta tôn dôdeka [mathêtôn]. 21 kai esthiontôn autôn eipen amên legô umin oti eis ex umôn paradôsei me. 22 kai lupoumenoi sphodra êrxanto legein autô eis ekastos mêti egô eimi, kurie? 23 o de apokritheis eipen o embapsas met’ emou tên cheira en tô trubliô outos me paradôsei. 24 o men uios tou anthrôpou upagei kathôs gegraptai peri autou, ouai de tô anthrôpô ekeinô di’ ou o uios tou anthrôpou paradidotai kalon ên autô ei ouk egennêthê o anthrôpos ekeinos. 25 apokritheis de Ioudas o paradidous auton eipen mêti egô eimi, rabbi? legei autô su eipas.

26 Esthiontôn de autôn labôn o Iêsous arton kai eulogêsas eklasen kai dous tois mathêtais eipen labete phagete, touto estin to sôma mou. 27 kai labôn potêrion [kai] eucharistêsas edôken autois legôn piete ex autou pantes, 28 touto gar estin to aima mou tês diathêkês to peri pollôn ekchunnomenon eis aphesin amartiôn. 29 legô de umin, ou mê piô ap’ arti ek toutou tou genêmatos tês ampelou eôs tês êmeras ekeinês otan auto pinô meth’ umôn kainon en tê basileia tou patros mou. 30 Kai umnêsantes exêlthon eis to oros tôn elaiôn.

31 Tote legei autois o Iêsous pantes umeis skandalisthêsesthe en emoi en tê nukti tautê, gegraptai gar

pataxô ton poimena,
kai diaskorpisthêsontai ta probata tês poimnês.

32 meta de to egerthênai me proaxô umas eis tên Galilaian. 33 apokritheis de o Petros eipen autô ei pantes skandalisthêsontai en soi, egô oudepote skandalisthêsomai. 34 ephê autô o Iêsous amên legô soi oti en tautê tê nukti prin alektora phônêsai tris aparnêsê me. 35 legei autô o Petros kan deê me sun soi apothanein, ou mê se aparnêsomai. omoiôs kai pantes oi mathêtai eipan.

36 Tote erchetai met’ autôn o Iêsous eis chôrion legomenon Gethsêmani kai legei tois mathêtais kathisate autou eôs [ou] apelthôn ekei proseuxômai. 37 kai paralabôn ton Petron kai tous duo uious Zebedaiou êrxato lupeisthai kai adêmonein. 38 tote legei autois perilupos estin ê psuchê mou eôs thanatou meinate ôde kai grêgoreite met’ emou. 39 kai proelthôn mikron epesen epi prosôpon autou proseuchomenos kai legôn pater mou, ei dunaton estin, parelthatô ap’ emou to potêrion touto plên ouch ôs egô thelô all’ ôs su. 40 kai erchetai pros tous mathêtas kai euriskei autous katheudontas, kai legei tô Petrô outôs ouk ischusate mian ôran grêgorêsai met’ emou? 41 grêgoreite kai proseuchesthe ina mê eiselthête eis peirasmon to men pneuma prothumon ê de sarx asthenês. 42 palin ek deuterou apelthôn prosêuxato [legôn] pater mou, ei ou dunatai touto parelthein ean mê auto piô, genêthêtô to thelêma sou. 43 kai elthôn palin euren autous katheudontas êsan gar autôn oi ophthalmoi bebarêmenoi. 44 kai apheis autous palin apelthôn prosêuxato ek tritou ton auton logon eipôn palin. 45 tote erchetai pros tous mathêtas kai legei autois katheudete loipon kai anapauesthe idou êngiken ê ôra kai o uios tou anthrôpou paradidotai eis cheiras amartôlôn. 46 egeiresthe agômen idou êngiken o paradidous me.

47 Kai eti autou lalountos idou Ioudas eis tôn dôdeka êlthen kai met’ autou ochlos polus meta machairôn kai xulôn apo tôn archiereôn kai presbuterôn tou laou. 48 o de paradidous auton edôken autois sêmeion legôn on an philêsô autos estin, kratêsate auton. 49 kai eutheôs proselthôn tô Iêsou eipen chaire, rabbi, kai katephilêsen auton. 50 o de Iêsous eipen autô etaire, eph’ o parei. tote proselthontes epebalon tas cheiras epi ton Iêsoun kai ekratêsan auton. 51 Kai idou eis tôn meta Iêsou ekteinas tên cheira apespasen tên machairan autou kai pataxas ton doulon tou archiereôs apheilen autou to ôtion. 52 tote legei autô o Iêsous apostrepson tên machairan sou eis ton topon autês pantes gar oi labontes machairan en machairê apolountai. 53 ê dokeis oti ou dunamai parakalesai ton patera mou, kai parastêsei moi arti pleiô dôdeka legiônas angelôn? 54 pôs oun plêrôthôsin ai graphai oti outôs dei genesthai? 55 En ekeinê tê ôra eipen o Iêsous tois ochlois ôs epi lêstên exêlthate meta machairôn kai xulôn sullabein me? kath’ êmeran en tô ierô ekathezomên didaskôn kai ouk ekratêsate me. 56 touto de olon gegonen ina plêrôthôsin ai graphai tôn prophêtôn. Tote oi mathêtai pantes aphentes auton ephugon.

57 Oi de kratêsantes ton Iêsoun apêgagon pros Kaiaphan ton archierea, opou oi grammateis kai oi presbuteroi sunêchthêsan. 58 o de Petros êkolouthei autô [apo] makrothen eôs tês aulês tou archiereôs kai eiselthôn esô ekathêto meta tôn upêretôn idein to telos. 59 Oi de archiereis kai to sunedrion olon ezêtoun pseudomarturian kata tou Iêsou opôs auton thanatôsôsin, 60 kai ouch euron pollôn proselthontôn pseudomarturôn. usteron de proselthontes duo 61 eipan outos ephê dunamai katalusai ton naon tou theou kai dia triôn êmerôn oikodomêsai. 62 kai anastas o archiereus eipen autô ouden apokrinê ti outoi sou katamarturousin? 63 o de Iêsous esiôpa. kai o archiereus eipen autô exorkizô se kata tou theou tou zôntos ina êmin eipês ei su ei o christos o uios tou theou. 64 legei autô o Iêsous su eipas. plên legô umin

ap’ arti opsesthe ton uion tou anthrôpou
kathêmenon ek dexiôn tês dunameôs
kai erchomenon epi tôn nephelôn tou ouranou.

65 tote o archiereus dierrêxen ta imatia autou legôn eblasphêmêsen ti eti chreian echomen marturôn? ide nun êkousate tên blasphêmian 66 ti umin dokei? oi de apokrithentes eipan enochos thanatou estin. 67 Tote eneptusan eis to prosôpon autou kai ekolaphisan auton, oi de erapisan 68 legontes prophêteuson êmin, christe, tis estin o paisas se?

69 O de Petros ekathêto exô en tê aulê kai prosêlthen autô mia paidiskê legousa kai su êstha meta Iêsou tou Galilaiou. 70 o de êrnêsato emprosthen pantôn legôn ouk oida ti legeis. 71 exelthonta de eis ton pulôna eiden auton allê kai legei tois ekei outos ên meta Iêsou tou Nazôraiou. 72 kai palin êrnêsato meta orkou oti ouk oida ton anthrôpon. 73 meta mikron de proselthontes oi estôtes eipon tô Petrô alêthôs kai su ex autôn ei, kai gar ê lalia sou dêlon se poiei. 74 tote êrxato katathematizein kai omnuein oti ouk oida ton anthrôpon. kai eutheôs alektôr ephônêsen. 75 kai emnêsthê o Petros tou rêmatos Iêsou eirêkotos oti prin alektora phônêsai tris aparnêsê me kai exelthôn exô eklausen pikrôs.

Kapitel 27

1 prôias de genomenês sumboulion elabon pantes oi archiereis kai oi presbuteroi tou laou kata tou Iêsou ôste thanatôsai auton 2 kai dêsantes auton apêgagon kai paredôkan Pilatô tô êgemoni.

3 Tote idôn Ioudas o paradous auton oti katekrithê, metamelêtheis estrepsen ta triakonta arguria tois archiereusin kai presbuterois 4 legôn êmarton paradous aima dikaion. oi de eipan ti pros êmas? su opsê. 5 kai ripsas ta arguria eis ton naon anechôrêsen, kai apelthôn apêgxato. 6 Oi de archiereis labontes ta arguria eipan ouk exestin balein auta eis ton korbanan, epei timê aimatos estin. 7 sumboulion de labontes êgorasan ex autôn ton agron tou kerameôs eis taphên tois xenois. 8 dio eklêthê o agros ekeinos agros aimatos eôs tês sêmeron. 9 tote eplêrôthê to rêthen dia Ieremiou tou prophêtou legontos kai elabon ta triakonta arguria, tên timên tou tetimêmenou on etimêsanto apo uiôn Israêl, 10 kai edôkan auta eis ton agron tou kerameôs, katha sunetaxen moi kurios.

11 o de Iêsous estathê emprosthen tou êgemonos kai epêrôtêsen auton o êgemôn legôn su ei o basileus tôn Ioudaiôn? o de Iêsous ephê su legeis. 12 kai en tô katêgoreisthai auton upo tôn archiereôn kai presbuterôn ouden apekrinato. 13 tote legei autô o Pilatos ouk akoueis posa sou katamarturousin? 14 kai ouk apekrithê autô pros oude en rêma, ôste thaumazein ton êgemona lian.

15 Kata de eortên eiôthei o êgemôn apoluein ena tô ochlô desmion on êthelon. 16 eichon de tote desmion episêmon legomenon Barabban. 17 sunêgmenôn oun autôn eipen autois o Pilatos tina thelete apolusô umin, [ton] Barabban ê Iêsoun ton legomenon christon? 18 êdei gar oti dia phthonon paredôkan auton. 19 Kathêmenou de autou epi tou bêmatos apesteilen pros auton ê gunê autou legousa mêden soi kai tô dikaiô ekeinô polla gar epathon sêmeron kat’ onar di’ auton. 20 oi de archiereis kai oi presbuteroi epeisan tous ochlous ina aitêsôntai ton Barabban, ton de Iêsoun apolesôsin. 21 apokritheis de o êgemôn eipen autois tina thelete apo tôn duo apolusô umin? oi de eipan ton Barabban. 22 legei autois o Pilatos ti oun poiêsô Iêsoun ton legomenon christon? legousin pantes staurôthêtô. 23 o de ephê ti gar kakon epoiêsen? oi de perissôs ekrazon legontes staurôthêtô. 24 idôn de o Pilatos oti ouden ôphelei alla mallon thorubos ginetai, labôn udôr apenipsato tas cheiras katenanti tou ochlou legôn athôos eimi apo tou aimatos toutou umeis opsesthe. 25 kai apokritheis pas o laos eipen to aima autou eph’ êmas kai epi ta tekna êmôn. 26 tote apelusen autois ton Barabban, ton de Iêsoun phragellôsas paredôken ina staurôthê.

27 Tote oi stratiôtai tou êgemonos paralabontes ton Iêsoun eis to praitôrion sunêgagon ep’ auton olên tên speiran. 28 kai ekdusantes auton chlamuda kokkinên periethêkan autô, 29 kai plexantes stephanon ex akanthôn epethêkan epi tês kephalês autou kai kalamon en tê dexia autou kai gonupetêsantes emprosthen autou enepaixan autô legontes chaire, basileu tôn Ioudaiôn, 30 kai emptusantes eis auton elabon ton kalamon kai etupton eis tên kephalên autou. 31 kai ote enepaixan autô exedusan auton tên chlamuda kai enedusan auton ta imatia autou kai apêgagon auton eis to staurôsai.

32 Exerchomenoi de euron anthrôpon Kurênaion onomati Simôna, touton êngareusan ina arê ton stauron autou. 33 Kai elthontes eis topon legomenon Golgotha, o estin Kraniou Topos legomenos, 34 edôkan autô piein oinon meta cholês memigmenon kai geusamenos ouk êthelêsen piein. 35 Staurôsantes de auton diemerisanto ta imatia autou ballontes klêron, 36 kai kathêmenoi etêroun auton ekei. 37 Kai epethêkan epanô tês kephalês autou tên aitian autou gegrammenên outos estin Iêsous o basileus tôn Ioudaiôn. 38 Tote staurountai sun autô duo lêstai, eis ek dexiôn kai eis ex euônumôn. 39 Oi de paraporeuomenoi eblasphêmoun auton kinountes tas kephalas autôn 40 kai legontes o kataluôn ton naon kai en trisin êmerais oikodomôn, sôson seauton, ei uios ei tou theou, katabêthi apo tou staurou. 41 omoiôs [kai] oi archiereis empaizontes meta tôn grammateôn kai presbuterôn elegon 42 allous esôsen, eauton ou dunatai sôsai basileus Israêl estin, katabatô nun apo tou staurou kai pisteusomen ep’ auton. 43 pepoithen epi ton theon, rusasthô nun ei thelei auton eipen gar oti theou eimi uios. 44 To d’ auto kai oi lêstai oi sustaurôthentes sun autô ôneidizon auton.

45 Apo de ektês ôras skotos egeneto epi pasan tên gên eôs ôras enatês. 46 peri de tên enatên ôran eboêsen o Iêsous phônê megalê legôn elôi elôi lema sabachthani? tout’ estin Thee mou thee mou, inati me egkatelipes? 47 tines de tôn ekei estêkotôn akousantes elegon oti Êlian phônei outos. 48 kai eutheôs dramôn eis ex autôn kai labôn spongon plêsas te oxous kai peritheis kalamô epotizen auton. 49 oi de loipoi eipan aphes idômen ei erchetai Êlias sôsôn auton. [[allos de labôn logchên enuxen autou tên pleuran, kai exêlthen udôr kai aima.]] 50 o de Iêsous palin kraxas phônê megalê aphêken to pneuma. 51 Kai idou to katapetasma tou naou eschisthê [ap’] anôthen eôs katô eis duo kai ê gê eseisthê kai ai petrai eschisthêsan, 52 kai ta mnêmeia aneôchthêsan kai polla sômata tôn kekoimêmenôn agiôn êgerthêsan, 53 kai exelthontes ek tôn mnêmeiôn meta tên egersin autou eisêlthon eis tên agian polin kai enephanisthêsan pollois. 54 O de ekatontarchos kai oi met’ autou têrountes ton Iêsoun idontes ton seismon kai ta ginomena ephobêthêsan sphodra, legontes alêthôs theou uios ên outos. 55 Êsan de ekei gunaikes pollai apo makrothen theôrousai, aitines êkolouthêsan tô Iêsou apo tês Galilaias diakonousai autô 56 en ais ên Maria ê Magdalênê kai Maria ê tou Iakôbou kai Iôsêph mêtêr kai ê mêtêr tôn uiôn Zebedaiou.

57 Opsias de genomenês êlthen anthrôpos plousios apo Arimathaias, tounoma Iôsêph, os kai autos emathêteuthê tô Iêsou 58 outos proselthôn tô Pilatô êtêsato to sôma tou Iêsou. tote o Pilatos ekeleusen apodothênai. 59 kai labôn to sôma o Iôsêph enetulixen auto [en] sindoni kathara 60 kai ethêken auto en tô kainô autou mnêmeiô o elatomêsen en tê petra kai proskulisas lithon megan tê thura tou mnêmeiou apêlthen. 61 Ên de ekei Mariam ê Magdalênê kai ê allê Maria kathêmenai apenanti tou taphou.

62 Tê de epaurion, êtis estin meta tên paraskeuên, sunêchthêsan oi archiereis kai oi Pharisaioi pros Pilaton 63 legontes kurie, emnêsthêmen oti ekeinos o planos eipen eti zôn meta treis êmeras egeiromai. 64 keleuson oun asphalisthênai ton taphon eôs tês tritês êmeras, mêpote elthontes oi mathêtai klepsôsin auton kai eipôsin tô laô êgerthê apo tôn nekrôn, kai estai ê eschatê planê cheirôn tês prôtês. 65 ephê autois o Pilatos echete koustôdian upagete asphalisasthe ôs oidate. 66 oi de poreuthentes êsphalisanto ton taphon sphragisantes ton lithon meta tês koustôdias.

Kapitel 28

1 Opse de sabbatôn, tê epiphôskousê eis mian sabbatôn êlthen Maria ê Magdalênê kai ê allê Maria theôrêsai ton taphon. 2 kai idou seismos egeneto megas angelos gar kuriou katabas ex ouranou kai proselthôn apekulisen ton lithon kai ekathêto epanô autou. 3 ên de ê eidea autou ôs astrapê kai to enduma autou leukon ôs chiôn. 4 apo de tou phobou autou eseisthêsan oi têrountes kai egenêthêsan ôs nekroi. 5 apokritheis de o angelos eipen tais gunaixin mê phobeisthe umeis, oida gar oti Iêsoun ton estaurômenon zêteite 6 ouk estin ôde, êgerthê gar kathôs eipen deute idete ton topon opou ekeito. 7 kai tachu poreutheisai eipate tois mathêtais autou oti êgerthê apo tôn nekrôn, kai idou proagei umas eis tên Galilaian, ekei auton opsesthe idou eipon umin. 8 Kai apelthousai tachu apo tou mnêmeiou meta phobou kai charas megalês edramon apangeilai tois mathêtais autou. 9 kai idou Iêsous upêntêsen autais legôn chairete. ai de proselthousai ekratêsan autou tous podas kai prosekunêsan autô. 10 tote legei autais o Iêsous mê phobeisthe upagete apangeilate tois adelphois mou ina apelthôsin eis tên Galilaian, kakei me opsontai.

11 Poreuomenôn de autôn idou tines tês koustôdias elthontes eis tên polin apêngeilan tois archiereusin apanta ta genomena. 12 kai sunachthentes meta tôn presbuterôn sumboulion te labontes arguria ikana edôkan tois stratiôtais 13 legontes eipate oti oi mathêtai autou nuktos elthontes eklepsan auton êmôn koimômenôn. 14 kai ean akousthê touto epi tou êgemonos, êmeis peisomen kai umas amerimnous poiêsomen. 15 oi de labontes arguria epoiêsan ôs edidachthêsan. kai diephêmisthê o logos outos para Ioudaiois mechri tês sêmeron [êmeras].

16 Oi de endeka mathêtai eporeuthêsan eis tên Galilaian eis to oros ou etaxato autois o Iêsous, 17 kai idontes auton prosekunêsan oi de edistasan. 18 kai proselthôn o Iêsous elalêsen autois legôn edothê moi pasa exousia en ouranô kai epi [tês] gês. 19 poreuthentes oun mathêteusate panta ta ethnê, baptizontes autous eis to onoma tou patros kai tou uiou kai tou agiou pneumatos, 20 didaskontes autous têrein panta osa eneteilamên umin kai idou egô meth’ umôn eimi pasas tas êmeras eôs tês sunteleias tou aiônos.

Andre bøger